Mùa xuân này “Về miền Hoa Ban”

Năm du lịch Quốc gia - Điện Biên Phủ và Lễ hội Hoa Ban năm 2024

Lễ hội Hoa Ban là sự kiện văn hóa tiêu biểu, thường niên của tỉnh Điện Biên. Tổ chức lần đầu vào năm 2014 gắn với sự kiện chào mừng kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Lễ hội được tổ chức tại thành phố Điện Biên Phủ vào thời điểm trung tuần tháng 3 hằng năm nhằm giới thiệu, bảo tồn, phát huy các loại hình di sản văn hóa dân tộc của tỉnh Điện Biên; gắn bảo tồn văn hóa với phát huy tiềm năng, thế mạnh du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Điện Biên trong thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển; đồng thời, tiếp tục “xây dựng phát triển văn hóa con người Điện Biên đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”. Lễ hội còn là dịp để tôn vinh Hoa Ban với vị thế là biểu trưng cho mảnh đất và con người Điện Biên nói riêng và vùng Tây Bắc nói chung, góp phần xây dựng và quảng bá thành công thương hiệu du lịch tỉnh Điện Biên.

Lời mời gọi “Về miền Hoa Ban” (nguồn ảnh: Sở Văn hoá, Thể thao, Du lịch tỉnh Điện Biên)

Tiếp tục thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh Điện Biên ban hành Kế hoạch số 81/KH-UBND ngày 8/01/2024 của UBND tỉnh về việc tổ chức khai mạc Năm du lịch Quốc gia - Điện Biên Phủ và Lễ hội Hoa Ban năm 2024. Theo đó, Lễ hội sẽ được diễn ra từ tháng 1 năm 2024 đến tháng 5 năm 2024. Các hoạt động trọng tâm được tổ chức từ ngày 13/3 đến ngày 18/3/2024 tại thành phố Điện Biên Phủ.

Lễ hội Hoa Ban năm nay được tổ chức gắn với khai mạc Năm Du lịch Điện Biên với chủ đề “Về miền Hoa Ban” sẽ là sự kiện lớn nhằm quảng bá điểm đến du lịch Việt Nam nói chung và tỉnh Điện Biên nói riêng, thu hút khách du lịch quốc tế và thúc đẩy du lịch nội địa, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng Điện Biên trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn của vùng Trung du miền núi phía Bắc vào năm 2025, thiết thực chào mừng kỷ niệm 70 năm ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024); 115 năm ngày thành lập tỉnh Điện Biên (28/6/1909 - 28/6/2024) và 75 năm ngày thành lập Đảng bộ tỉnh Điện Biên (10/10/1949 - 10/10/2024). Thông qua các hoạt động văn hóa thể thao, du lịch phong phú, đa dạng, chứa đựng bản sắc văn hóa dân tộc và đặc trưng lịch sử của miền đất Điện Biên Phủ anh hùng, linh thiêng, Lễ hội hứa hẹn sẽ mang đến không gian văn hóa đa sắc màu mang đậm dấu ấn của đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên.

Có 6 hoạt động chính trong khuôn khổ lễ hội (trọng tâm diễn ra từ ngày 13/3 đến ngày 18/3/2024, tại thành phố Điện Biên Phủ) gồm:

1. Lễ dâng hương tại Đền thờ Liệt sĩ tại Chiến trường Điện Biên Phủ.

2. Khai mạc Năm Du lịch Quốc gia - Điện Biên Phủ 2024 với chủ đề: “Về miền Hoa Ban” với chương trình nghệ thuật đặc sắc và màn bắn pháo hoa nổ rực rỡ. Chương trình dự kiến được truyền hình trực tiếp trên sóng Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Điện Biên và được tiếp sóng trên kênh sóng của đài truyền hình một số tỉnh, thành phố trong cả nước.

3. Các hoạt động trong khuôn khổ Lễ hội Hoa Ban năm 2024 bao gồm: Cuộc thi ảnh “Lung linh miền Hoa Ban”; Trình diễn trang phục truyền thống các dân tộc; Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái và Nghệ thuật Khèn Mông; Trưng bày, giới thiệu văn hóa truyền thống của địa phương; Hoạt động giao lưu, thi đấu thể thao, gồm các môn: Tung còn, giã bánh dày, kéo co, thi đẩy xe đạp thồ, tải đạn; và các hoạt động thể thao trải nghiệm: Bịt mắt, đập niêu, bập bênh, giao lưu cầu lắc…

4. Hoạt động giới thiệu các sản phẩm văn hóa, du lịch: Trưng bày, giới thiệu các tác phẩm ảnh đẹp về du lịch Điện Biên. Giới thiệu các chương trình du lịch, các sản phẩm du lịch, sản phẩm quà tặng du lịch, các sản phẩm nông nghiệp. Trưng bày, triển lãm ảnh nghệ thuật về thiên nhiên, văn hóa con người và Hoa Ban. Trưng bày các sản phẩm thủ công truyền thống. Tổ chức các hoạt động kết nối tour, tuyến cho khách du lịch.

5. Không gian văn hóa vùng cao: Giới thiệu không gian văn hóa truyền thống của địa phương. Không gian chợ vùng cao, các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng độc đáo của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Trải nghiệm ẩm thực truyền thống. Tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống các dân tộc gồm: Bập bênh, tung còn, tù lu, tó má lẹ, bịt mắt đánh trống, đi cà kheo, ném pao… Tổ chức các chương trình văn nghệ, giới thiệu dân gian, dân vũ, dân nhạc truyền thống, trình diễn di sản Then, Xòe của dân tộc Thái và các dân tộc Mông, Hà Nhì, Khơ Mú, Si La, Cống, Lào và Xạ Phang. Trưng bày, giới thiệu những hình ảnh, hiện vật về nơi cư trú, hoạt động lao động sản xuất,văn hóa, ẩm thực, trang phục, nghề thủ công truyền thống, nghệ thuật trình diễn dân gian của đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên. Trình diễn và trải nghiệm múa dân gian của một số dân tộc trên địa bàn tỉnh.

6. Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái và Nghệ thuật Khèn Mông: Lần đầu tiên được tổ chức quy mô cấp tỉnh mở rộng do các nghệ nhân, diễn viên tỉnh Điện Biên và mời các tỉnh Tây Bắc: Lai Châu, Sơn La, Yên Bái, Hà Giang… có Nghệ thuật múa Xòe Thái, Khèn Mông tham gia. Liên hoan sẽ góp phần bảo tồn, kế thừa và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Thái và dân tộc Mông, xây dựng và phát triển những giá trị mới về văn hóa các dân tộc trong tỉnh, giới thiệu Nghệ thuật Xòe Thái và Nghệ thuật Khèn Mông tới đông đảo quần chúng nhân dân trong tỉnh, bạn bè trong và ngoài nước, tăng cường đoàn kết dân tộc, tạo nên sức mạnh tổng hợp, phục vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong thời kỳ đổi mới và hội nhập.

Bên cạnh đó, nhiều hoạt động khác được tổ chức tại các huyện như: Lễ hội Thành Bản Phủ tại huyện Điện Biên (tháng 4), Tết Té nước (Bun Hột Nặm) tại huyện Điện Biên (tháng 4), Lễ Gạ Ma Thú tại huyện Mường Nhé (tháng 4)…

Những điểm nhấn của Lễ hội Hoa Ban năm 2024

Theo Kịch bản đã được phê duyệt thì Chương trình Khai mạc Lễ hội Hoa Ban năm 2024 được dàn dựng với chất lượng nghệ thuật cao, thể hiện các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể và sản phẩm du lịch đặc sắc của Việt Nam, đồng thời lan tỏa thông điệp đến bạn bè và du khách trong nước và quốc tế về lịch sử, văn hóa, du lịch của Việt Nam và mảnh đất con người Điện Biên - Tây Bắc.

Từ chất liệu của các loại hình nghệ thuật biểu diễn, đêm khai mạc sẽ mang đến cho các đại biểu, khán giả và du khách những ấn tượng, cảm nhận tuyệt vời về mảnh đất Điện Biên Phủ anh hùng, linh thiêng, tươi đẹp, giàu bản sắc văn hóa và đầy thân thiện, mến khách. Ngoài trình diễn nghệ thuật, Ban Tổ chức còn lan tỏa không khí lễ hội thông qua các hoạt động cộng đồng, bao gồm vòng xòe đại đoàn kết, không gian trải nghiệm cộng đồng do các nghệ nhân thực hiện và thưởng thức màn bắn pháo hoa nổ hoành tráng rực rỡ.

Chương trình nghệ thuật thể hiện những nét đặc trưng tiêu biểu nhất về huyền thoại, lịch sử, văn hóa của mảnh đất con người Điện Biên, quảng bá tiềm năng phát triển du lịch của các vùng miền trong cả nước, có sự gắn kết, liên kết giữa các vùng gắn với bản sắc văn hóa các dân tộc Điện Biên - Tây Bắc với chiến thắng Điện Biên Phủ. Qua đó, phô diễn được vẻ đẹp, những dấu ấn trọng đại, thành tựu quan trọng trong hình thành xây dựng, bảo vệ và phát triển của đất nước Việt Nam nói chung và quê hương Điện Biên nói riêng, đồng thời thể hiện lời mời gọi “Về miền Hoa Ban” tới bạn bè, du khách trong nước và quốc tế.

Đồng chí Vũ Anh Dũng, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Điện Biên cho biết: Điểm nhấn rất đáng chú ý là đầu tiên tỉnh Điện Biên tổ chức trình diễn show thực cảnh và giới thiệu huyền tích lịch sử và các vũ điệu dân gian đặc sắc, văn hoá dân gian dân tộc Thái gắn với điểm đến du lịch để phục vụ nhu cầu, tìm hiểu và trải nghiệm của du khách. Show thực cảnh hứa hẹn sẽ trở thành một hiện tượng nghệ thuật tại Điện Biên. Nếu du khách đến Điện Biên dịp mùa Hoa Ban nở thì đây là chương trình chắc chắn không nên bỏ qua. Show diễn thực cảnh sẽ mang đến những màn trình diễn độc đáo có một không hai. Bên cạnh đó là một góc nhìn lịch sử, văn hóa rất khác và thú vị về mảnh đất Điện Biên - Tây Bắc.

Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái và Nghệ thuật Khèn Mông cũng là hoạt động lần đầu tiên được tổ chức với quy mô cấp tỉnh mở rộng, do các nghệ nhân, diễn viên tỉnh Điện Biên biểu diễn và mời các tỉnh Tây Bắc mở rộng: Lai Châu, Sơn La, Yên Bái, Hà Giang… có di sản Xòe Thái, Khèn Mông tham gia liên hoan. Qua đó góp phần bảo tồn, kế thừa và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc Thái và dân tộc Mông, xây dựng và phát triển những giá trị mới về văn hóa các dân tộc trong tỉnh, giới thiệu nghệ thuật Xòe Thái và nghệ thuật Khèn Mông tới đông đảo quần chúng nhân dân trong tỉnh, bạn bè trong và ngoài nước, tăng cường tình đoàn kết dân tộc, tạo nên sức mạnh tổng hợp, phục vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong thời kỳ đổi mới và hội nhập.

Thêm một điểm nhấn rất đáng chú ý nữa là không gian văn hóa vùng cao. Tại đây sẽ có các hoạt động như: Giới thiệu không gian văn hóa truyền thống của địa phương, không gian phiên chợ vùng cao, các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng độc đáo của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Trải nghiệm ẩm thực truyền thống, tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống các dân tộc gồm: Bập bênh, tung còn, tù lu, tó má lẹ, bịt mắt, đánh trống, đi cà kheo, ném pao… Tổ chức các chương trình văn nghệ, giới thiệu dân gian, dân vũ, dân nhạc truyền thống, trình diễn di sản Then, Xòe của dân tộc Thái và các dân tộc: Mông, Hà Nhì, Khơ Mú, Cống, Lào, Xạ Phang. Trưng bày, giới thiệu những hình ảnh, hiện vật về nơi cư trú, hoạt động lao động sản xuất, văn hóa, ẩm thực, trang phục nghề thủ công truyền thống, nghệ thuật trình diễn dân gian của đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên, trình diễn và trải nghiệm múa dân gian của một số dân tộc trên địa bàn tỉnh.

Bản làng vùng cao Điện Biên rực rỡ Hoa Ban vào Xuân (nguồn ảnh: www.hoangviettravel.com.vn)

Đồng chí Lò Thị Minh Phượng, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Điện Biên cho biết: Phương châm của Lễ hội Hoa Ban năm 2024 là hướng về cộng đồng các dân tộc trong tỉnh, tạo điều kiện cho người dân và du khách được thưởng thức, tham gia và trải nghiệm trực tiếp các hoạt động trong khuôn khổ lễ hội. Vai trò của đội ngũ diễn viên quần chúng, nghệ nhân dân gian được quan tâm nâng cao. Ban tổ chức đã chú trọng tổ chức song hành các hoạt động trên sân khấu với nhiều hình thức sinh hoạt văn hóa, giao lưu, văn nghệ phong phú mang tính cộng đồng cao với chủ thể là nhân dân và du khách như: Phiên chợ vùng cao, giao lưu các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian… Qua đó tạo nên một không gian lễ hội, một ngày hội chung cho đồng bào các dân tộc Điện Biên và bạn bè, du khách thập phương. Đây cũng là yếu tố quan trọng để duy trì sức sống lâu bền cho Lễ hội Hoa Ban trong dòng chảy văn hóa chung của Điện Biên thời kỳ hội nhập và phát triển.

Hòa chung không khí hướng về những tháng năm lịch sử, Lễ hội còn tổ chức nhiều hoạt động gợi lại những năm tháng không thể quên, tiêu biểu như thi đẩy xe đạp thồ, thi tải đạn. Hình ảnh xe đạp thồ và dân công tải đạn trong chiến dịch Điện Biên Phủ đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh toàn dân, góp phần quan trọng vào thắng lợi của chiến dịch sẽ được tái hiện lại qua các màn tranh tài. Tham dự môn thi không chỉ là các vận động viên mà còn dành không gian cho nhân dân và du khách cùng tham gia trải nghiệm. Đây sẽ là một góc trải nghiệm thú vị, ấn tượng của lễ hội với ý nghĩa gắn kết lịch sử và hiện tại.

Đồng chí Nguyễn Minh Phú, Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao, Du lịch tỉnh Điện Biên cho biết: Công tác tổ chức Lễ hội Hoa Ban năm 2024 đã nhận được sự chung tay tham gia của các tổ chức và cá nhân, trong đó Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu, đẩy mạnh xã hội hóa thông qua vận động, tài trợ bằng nhiều hình thức. Ban Tổ chức cũng sẽ phối hợp với các đơn vị tổ chức sự kiện chuyên nghiệp trong và ngoài tỉnh nhằm tổ chức thành công khai mạc Năm Du lịch Quốc gia - Điện Biên Phủ và các hoạt động tại Lễ hội Hoa Ban năm 2024.

Ban Tổ chức lễ hội mong muốn các cơ quan báo chí quan tâm, phối hợp tuyên truyền về lễ hội, các lễ hội sinh hoạt văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên được tổ chức trong dịp mùa xuân - mùa hoa Ban nở. Sự hỗ trợ quý báu của các cơ quan báo chí là một trong những điều kiện đảm bảo thành công cho Khai mạc Năm Du lịch Quốc gia - Điện Biên Phủ và các hoạt động tại Lễ hội Hoa Ban năm 2024 nói riêng và đóng góp thiết thực vào sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội chung của tỉnh Điện Biên trong giai đoạn hiện nay./.