Ẩn mình dưới những vách đá mang tính biểu tượng của hòn đảo Santorini nổi tiếng tại Hy Lạp, được bao phủ bởi những ngôi nhà quét vôi trắng và hoa giấy xếp tầng là Anafiotika. Khu phố đầy mê hoặc này, thường được gọi là “thánh địa bí mật của Santorini”, là sự kết hợp quyến rũ giữa truyền thống và hiện đại.
Nơi đây là một trong những ví dụ xuất sắc về bảo tồn kiến trúc văn hóa, đồng thời kết hợp các cải tiến hiện đại và đưa ra các giải pháp thiết thực về môi trường.
Anafiotika là một minh chứng cho việc bảo tồn di sản một cách bền vững.
Giữ gìn quá khứ, nắm bắt tương lai
Anafiotika là một khu phố nhỏ tuyệt đẹp ở trung tâm thủ đô Athens, một phần của khu phố lịch sử cũ có tên là Plaka. Được xây dựng ban đầu bởi những người nhập cư thế kỷ XIX, Anafiotika là minh chứng cho sự hòa hợp tinh tế giữa bảo tồn quá khứ và đón nhận tương lai. Không chỉ gìn giữ những công trình cổ, Anafiotika còn phù hợp hóa chúng, giúp các công trình trường tồn với thời gian: Cổ kính chứ không lỗi thời.
Tại đây, những người thợ thủ công lành nghề của địa phương đóng vai trò là người bảo vệ truyền thống, khôi phục tỉ mỉ các tòa nhà cũ bằng kỹ thuật được truyền qua nhiều thế hệ. Chuyên môn của họ đảm bảo giữ gìn vẻ đặc trưng của khu phố, sử dụng các vật liệu như vôi trát thoáng khí, đá núi lửa và các giống gỗ địa phương nổi tiếng về sức bền. Phương pháp truyền thống cho phép các công trình có thể dễ dàng chịu đựng khí hậu vùng biển Aegea.
Nhưng Anafiotika không phải là một ngôi làng bị “đóng băng” theo thời gian. Chính quyền Anafiotika nhận thức được vị trí của mình trong thế giới hiện đại và tầm quan trọng của việc xây dựng không gian sống có trách nhiệm đối với môi trường. Các loại cây chịu hạn đang thay thế cây xanh truyền thống của vùng trong không gian công cộng, một sự thay đổi tinh tế nhưng có tác động mạnh mẽ nhằm đối phó với mùa hè vùng Aegea ngày càng trở nên khô hạn do biến đổi khí hậu. Ngoài ra, các dự án đang được tiến hành để nghiên cứu việc thu hoạch nước mưa, tận dụng nguồn tài nguyên quý giá này cho tưới tiêu. Bên cạnh đó, việc quản lý chất thải cũng được đặc biệt quan tâm. Anafiotika đang tích cực thúc đẩy các hoạt động du lịch có trách nhiệm cũng như tìm kiếm các giải pháp tái chế rác và xử lý chất thải phân hủy được. Ngay cả việc sử dụng năng lượng hiệu quả cũng được lưu ý với một số công trình phục dựng có sự kết hợp các cửa sổ mái được bố trí để tối đa hóa ánh sáng tự nhiên hoặc sử dụng bóng đèn tiết kiệm năng lượng.
Những thay đổi này là minh chứng cho cam kết của cộng đồng đối với một tương lai bền vững, đảm bảo Anafiotika phát triển mạnh mẽ không chỉ cho hôm nay mà còn cho các thế hệ mai sau. Về bản chất, Anafiotika thể hiện khả năng về một tương lai nơi di sản văn hóa và những cải tiến hiện đại có thể cùng tồn tại hài hòa, tạo ra một cộng đồng nhộn nhịp và bền vững.
Cân bằng giữa du lịch và sự yên tĩnh
Sự quyến rũ của Anafiotika nằm ở vẻ đẹp hài hòa và yên tĩnh của nó. Lợi ích kinh tế của du lịch là không thể phủ nhận, nhưng sự đông đúc có thể phá vỡ bầu không khí yên bình nơi đây. Hiện nay, việc trở thành một trong những điểm đến hàng đầu ở châu Âu khiến Hy Lạp nói chung cũng như thủ đô Athens nói riêng phải đối mặt với tình trạng quá tải du lịch. Năm ngoái, Athens đã đón tới hơn 7 triệu lượt khách du lịch, dự đoán lượng khách còn tăng 20% trong năm nay. Anafiotika là điểm đến không thể bỏ qua khi tới Athens. Điều đó buộc Anafiotika phải áp dụng các quy định hạn chế số lượng du khách, đặc biệt là trong mùa cao điểm, để tránh tình trạng quá tải. Bên cạnh đó, nơi này cũng thúc đẩy du lịch có trách nhiệm bao gồm khuyến khích du khách đi khám phá, trải nghiệm một cách yên tĩnh hơn vào buổi chiều và cung cấp các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường như xe đạp, khuyến khích đi bộ.
Ngoài ra, sự ủng hộ các doanh nghiệp địa phương cũng góp phần đáng kể vào việc đảm bảo doanh thu cho cộng đồng trong khi vẫn giữ được nét đặc trưng của khu vực. Các quy định về hạn chế thương mại hóa quá mức cũng được áp dụng nhằm bảo vệ chất lượng cuộc sống của người dân. Cuối cùng, các nguyên tắc cốt lõi về tôn trọng cộng đồng và môi trường sẽ vẫn là trọng tâm, đảm bảo cả du lịch và sự yên tĩnh đều có thể phát triển.
Người ta ví Anafiotika như một “ngọn hải đăng” dẫn lối, chứng minh rằng các di sản văn hóa, sự hiện đại hóa và trách nhiệm với môi trường có thể cùng tồn tại. Cách tiếp cận bảo tồn văn hóa của Anafiotika đưa ra một mô hình có thể nhân rộng để bảo tồn bền vững. Mô hình này, tập trung vào các kỹ thuật truyền thống, thực hành bền vững và cộng tác, cung cấp những hiểu biết có giá trị cho các khu di tích lịch sử trên khắp thế giới, truyền cảm hứng cho họ tìm ra con đường riêng hướng tới một tương lai bền vững.