Tăng cường phòng ngừa, tiến tới xóa bỏ lao động trẻ em

Đây là hoạt động nhằm thực hiện Kế hoạch hoạt động giữa Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội với dự án “Hỗ trợ kỹ thuật nâng cao năng lực quốc gia phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em ở Việt Nam” thông qua Tổ chức Lao động quốc tế (ILO). 

Trong khuôn khổ chương trình, các đại biểu tập trung trao đổi về các tác động và thách thức của Covid-19 đối với việc thực thi các cam kết quốc tế về phòng ngừa và xóa bỏ lao động trẻ em trong khu vực, trên thế giới và tại Việt Nam. Đồng thời, các đại biểu chia sẻ các điển hình tốt, kinh nghiệm và định hướng thời gian tới của các bên, đặc biệt là các doanh nghiệp và các chuỗi cung ứng toàn cầu trong việc tuân thủ các nghĩa vụ và các cam kết phòng ngừa và xóa bỏ lao động trẻ em. 

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà khẳng định, công tác phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em ở Việt Nam trong thời gian qua đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể. Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề lao động trẻ em, đặc biệt là bảo vệ các em khỏi các hình thức lao động nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, cần có sự liên kết và hợp tác, phối hợp chặt chẽ của các đối tác trong xã hội. 

Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tỷ lệ lao động trẻ em ở Việt Nam không cao và giảm dần theo từng năm. Kết quả điều tra quốc gia về lao động trẻ em cho thấy, tỷ lệ trẻ em tham gia làm việc đã giảm từ 15,5% năm 2012 xuống còn 9,1% năm 2018. Tỷ lệ lao động trẻ em tại Việt Nam thấp hơn 2% so với tỷ lệ trung bình của khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Số liệu điều tra và các nghiên cứu về lao động trẻ em gần đây cho thấy, có 3 nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng tồn tại lao động trẻ em. Một là, do hộ gia đình nghèo và gia đình dễ bị tổn thương.

Hai là, do nhận thức còn hạn chế của một bộ phận cha mẹ, gia đình và của chính trẻ em về giá trị của học tập để có công việc phù hợp và thu nhập bền vững.

Ba là, đại dịch Covid-19 làm suy giảm sự tăng trưởng kinh tế, ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của các hộ gia đình, vì vậy một số trẻ em phải tham gia lao động như là một phương sách để đối phó với tình trạng giảm sút thu nhập và sinh kế.

Để giảm thiểu tình trạng lao động trẻ em, Chính phủ Việt Nam đã và đang tập trung vào 5 nhóm giải pháp cơ bản. Trong đó, chú trọng thực hiện phổ cập giáo dục phổ thông, xóa mù chữ, bảo đảm công bằng về tiếp cận giáo dục cho trẻ em; tăng cường các chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo, trong đó trẻ em là đối tượng ưu tiên; đẩy mạnh các chương trình, dự án của Chính phủ và hợp tác với các đối tác quốc tế về cải thiện điều kiện, môi trường lao động trong khu vực kinh tế phi chính thức, tạo nguồn sinh kế cho các gia đình; nâng cao nhận thức, năng lực và trách nhiệm về phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em trong toàn xã hội; tập trung giảm thiểu các tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19 làm gián đoạn việc học tập và gia tăng nguy cơ lao động trẻ em...

Về phía ILO, bà Ingrid Christensen, Giám đốc Văn phòng ILO tại Việt Nam cho biết: “Để đảm bảo các hộ gia đình có nguy cơ không bị ảnh hưởng bởi tác động của Covid-19 dẫn đến gia tăng lao động trẻ em, các chương trình và chính sách xóa đói giảm nghèo, các cơ hội học nghề cho trẻ, đặc biệt tại các vùng nông thôn, cần được ưu tiên. Đồng thời, tăng cường đầu tư vào hệ thống bảo vệ trẻ em, phát triển sinh kế và an sinh xã hội là những giải pháp chủ chốt”.

Bà Trần Thị Lan Anh, Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam khẳng định, từ góc độ của doanh nghiệp, người sử dụng lao động, việc tuân thủ tốt các tiêu chuẩn lao động quốc tế, trong đó có phòng ngừa giảm thiểu lao động trẻ em, đem lại cho doanh nghiệp rất nhiều lợi ích trước mắt và lâu dài, đặc biệt khi doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.