Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg về việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động quy định rõ thời hạn hoàn thiện hồ sơ hỗ trợ tiền thuê nhà, gửi UBND cấp huyện phê duyệt là ngày 15-8-2022. Do vậy, đây chính là thời điểm các tỉnh, thành phố gấp rút, dồn lực thực hiện nhiệm vụ, bởi càng nhiều hồ sơ được hoàn thiện, càng nhiều lao động được hưởng chính sách an sinh xã hội của Nhà nước.
Hiện các tỉnh, thành phố đang dồn lực thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động. Ảnh: Nhật Nam
Việc ban hành Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg của Chính phủ nhằm thực hiện chính sách tài khóa hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội được nêu tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30-1-2022 của Chính phủ và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11-1-2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình. Trong đó, xác định sử dụng khoảng 6,6 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động đang ở thuê, ở trọ, làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực kinh tế trọng điểm. Trên cơ sở khảo sát của các địa phương, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội dự kiến sẽ có 3,4 triệu người lao động được thụ hưởng chính sách hỗ trợ này.
Tuy nhiên, tính đến 0h ngày 12-8, số hồ sơ UBND cấp huyện đã tiếp nhận là 61.084 doanh nghiệp, với 3.023.050 lao động, kinh phí đề nghị hỗ trợ hơn 2.130 tỷ đồng (tương đương 32,8% số kinh phí dự kiến của các địa phương). Số hồ sơ đã được thẩm định, có quyết định phê duyệt danh sách và số tiền hỗ trợ là 32.106 doanh nghiệp, 2.070.377 lao động, với kinh phí gần 1.314,5 tỷ đồng (tương đương 61,7% số kinh phí đề nghị). Các con số này khá xa so với dự kiến có 3,4 triệu người lao động được thụ hưởng.
Phân tích nguyên nhân khiến kết quả thực hiện chính sách trên còn chậm, số lượng hồ sơ tiếp nhận thấp, tiến độ phê duyệt chậm, Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) Vũ Trọng Bình cho rằng, một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa quyết liệt trong việc triển khai, việc ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện còn chậm; công tác thông tin, tuyên truyền chưa đầy đủ, kịp thời. Trình tự, thủ tục thực hiện đã được đơn giản hóa, nhưng trong thực hiện ở một số địa phương, người sử dụng lao động yêu cầu người lao động bổ sung giấy tờ để chứng minh về tình trạng ở thuê, ở trọ như hợp đồng thuê nhà, giấy đăng ký kinh doanh của chủ nhà trọ, giấy đăng ký tạm trú, dẫn đến việc kéo dài thời gian thẩm định hồ sơ. Có tình trạng người sử dụng lao động sợ bị thanh tra, kiểm tra, liên đới trách nhiệm, nên không tuyên truyền, hướng dẫn và lập danh sách đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động... Nhiều cán bộ, công chức tiếp nhận, thẩm định hồ sơ cấp huyện còn lúng túng, chưa nắm vững chuyên môn trong việc hướng dẫn doanh nghiệp, có tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm trong việc triển khai.
Để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành việc hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã tổ chức các hội nghị trực tuyến với các tỉnh, thành phố nhằm nâng cao nhận thức về sự cấp bách và cần thiết hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động, huy động sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy và lãnh đạo UBND cấp tỉnh, các cấp địa phương, các cơ quan chuyên môn địa phương, doanh nghiệp, ban quản lý các khu công nghiệp. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát để kịp thời đôn đốc, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện.
Trong những ngày qua, thực hiện chỉ đạo của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, việc tăng cường sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức tiếp nhận, hướng dẫn, thẩm định, phê duyệt hồ sơ hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động đã được thực hiện triệt để trong đó có làm việc cả ngày thứ bảy, chủ nhật. Tất cả nhằm giải quyết nhanh các bộ hồ sơ doanh nghiệp đã gửi, khắc phục “điểm nghẽn” lớn nhất là việc các doanh nghiệp đã xác nhận tại cơ quan bảo hiểm xã hội, gửi sang cơ quan thẩm định, nhưng việc thẩm định còn chậm so với yêu cầu.
Vấn đề khác cũng được chú trọng là bảo đảm kịp thời chi trả tiền hỗ trợ thuê nhà cho người lao động theo quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg trong tháng 8-2022. Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, sau hạn chót tiếp nhận hồ sơ ngày 15-8, tất cả phải dồn lực để hoàn thành việc giải ngân, kịp thời chi trả tiền hỗ trợ thuê nhà cho người lao động. Từ đó, bảo đảm một chủ trương, chính sách lớn "đúng hẹn" với người dân.