Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên cơ sở

Hàng năm chị Cà Thị Duyên, Tổ trưởng tổ hòa giải bản Giảng, Co Ké, xã Thanh Nưa (huyện Điện Biên) được tham dự từ 2 - 4 lớp tập huấn nâng cao kiến thức, kỹ năng, năng lực cho đội ngũ hòa giải viên. Từ những kiến thức được học tập, tiếp thu tại các lớp tập huấn đã giúp chị Duyên và nhiều hoà giải viên khác có thêm kỹ năng để giải quyết thành công nhiều vụ việc tại cơ sở. Điển hình là tháng 10/2022, tổ hòa giải cơ sở bản Giảng, Co Ké tiếp nhận vụ việc về tranh chấp đất bờ ruộng của gia đình ông Vì Văn Cương và gia đình ông Cà Văn Loa. Chị Duyên cùng thành viên tổ hòa giải đã họp, trực tiếp đến thực địa xảy ra tranh chấp nắm tình hình. Từ đó, chị Duyên cùng thành viên tổ hoà giải vận dụng những kiến thức, kỹ năng đã học ở các lớp tập huấn để đưa ra phương án hoà giải hợp lý. Kết quả gia đình ông Cương và gia đình ông Loa đã thống nhất hoà giải, chia đều bờ ruộng mỗi bên một nửa có đóng cọc cố định ranh giới.

Chị Cà Thị Duyên cho biết: Trước đây, những vụ việc tranh chấp đất đai thường là những vụ việc khó hoà giải thành. Thời gian qua, bên cạnh việc tự cập nhật kiến thức pháp luật mới thông qua đọc sách, báo và xem tivi, chúng tôi còn được tham gia các chương trình tập huấn nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, kỹ năng hòa giải, kỹ năng tuyên truyền, phổ biến pháp luật. Nhờ vậy, công tác giải quyết các vụ việc hòa giải ngày càng thuận lợi, trôi chảy; hầu hết các vụ mâu thuẫn, tranh chấp xảy ra trên địa bàn đều được hòa giải thành công.

Vụ việc trên đây chỉ là một trong 1.262 vụ việc (chiếm 81% trong tổng số vụ) được hòa giải thành trong năm 2022 của các tổ hòa giải cơ sở. Có được kết quả trên, từ khi triển khai Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2019 - 2022 đã góp phần nâng cao nhận thức, kỹ năng của hòa giải viên, từ đó tác động tích cực đến kết quả hòa giải ở cơ sở. Trong giai đoạn 2019 - 2022, toàn tỉnh đã biên soạn và phát hành 18.680 tài liệu nghiệp vụ công tác hòa giải ở cơ sở. Đội ngũ tập huấn viên cấp tỉnh, cấp huyện thường xuyên bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ, kỹ năng hòa giải ở cơ sở. Đến nay, Sở Tư pháp xây dựng được 6 tập huấn viên cấp tỉnh và 895 tập huấn viên cấp huyện; toàn tỉnh đã thành lập 1.326 tổ hoà giải với 7.325 thành viên, mỗi tổ hòa giải có từ 3 - 7 thành viên, đảm bảo về khả năng, kiến thức, phương pháp, kỹ năng hòa giải.

Để nêu cao tinh thần trách nhiệm, học hỏi kinh nghiệm, nâng cao năng lực hòa giải, góp phần giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng dân cư, hạn chế đơn thư, khiếu nại vượt cấp và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, các tổ hòa giải đã áp dụng nhiều mô hình mới, cách làm hiệu quả. Trong giai đoạn 2019 - 2022, toàn tỉnh đã xây dựng 509 mô hình tổ hòa giải hiệu quả tại địa phương, như: “Tổ hòa giải kiểu mẫu”; “Tự giác, tự quản, tự rèn”; “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn”; “Mô hình dân vận khéo”; “Tổ, bản không có đoàn viên thanh niên nghiện ma túy và tệ nạn xã hội”; “Không tảo hôn”; “Xây dựng gia đình 5 không 3 sạch”; “Không sinh con thứ 3”; “Phụ nữ với pháp luật”; Câu lạc bộ phụ nữ “Tự tin - Tự trọng - Trung hậu - Đảm đang”; Câu lạc bộ “Đồng cảm”; “Thay đổi nhận thức nhằm giảm thiểu tự tử bằng lá ngón”; “Không di cư trái phép, không xuất cảnh trái phép, không kết hôn trái pháp luật”; “Phụ nữ tham gia bảo vệ đường biên, cột mốc”; “Nâng cao nhận thức, giảm thiểu hôn nhân cận huyết thống”...

Với các giải pháp thiết thực nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên cơ sở, hoạt động hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực. Giai đoạn 2019 - 2022, các tổ hòa giải trên địa bàn tỉnh đã thụ lý 5.235 vụ việc, trong đó đã tiến hành hòa giải thành 4.095 vụ việc (đạt 78,22%). Hiệu quả của hoạt động hòa giải ở cơ sở đã góp phần đảm bảo an ninh trật tự; gìn giữ, phát huy phong tục, tập quán tốt đẹp của nhân dân các dân tộc; phát huy tinh thần đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên trong gia đình, dòng họ và cộng đồng dân cư.