Phòng bệnh trong những ngày rét đậm, rét hại

Rét đậm, rét hại đang ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc, vùng núi có nơi nhiệt độ giảm sâu xuống dưới 0 độ C, còn Hà Nội thấp nhất là 8 độ. Giá rét sẽ làm gia tăng các bệnh đột quỵ, viêm phổi, phổi tắc nghẽn mãn tính, cảm lạnh, ngộ độc khí do dùng than để sưởi ấm... Bộ Y tế yêu cầu các bệnh viện đảm bảo phương án chống rét cho người bệnh và người nhà; chuẩn bị đủ thuốc, vật tư y tế, để xử lý kịp thời các trường hợp cấp cứu thường gặp.

Cẩn trọng với đột quỵ, viêm phổi

Ghi nhận tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) trong những ngày trời rét đậm, nhiệt độ giảm sâu, bệnh nhân vào cấp cứu gia tăng cao, chủ yếu là ở nhóm đối tượng người cao tuổi, người có bệnh nền, cá biệt còn khá nhiều người trẻ mắc đột quỵ.

Bệnh nhân vào cấp cứu tại Trung tâm A9 – Bệnh viện Bạch Mai khi nhiệt độ giảm sâu.

Tại Trung tâm Cấp cứu A9, nhiều trường hợp vào cấp cứu trong tình trạng rất nặng. Ông Trần Viết Tị (72 tuổi, trú tại TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình) mắc bệnh phổi tắc nghẽn hơn 10 năm nay, mỗi năm phải vào viện 3, 4 lần, nhiều nhất là mùa đông. Cách đây vài ngày, ông Tị bị ho, khó thở, phải vào cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hoà Bình. Sáng 22/1, trời rét lạnh đột ngột, nhiệt độ giảm sâu, ông Tị không thể thở được. Tuy bệnh viện tỉnh đã cho ông thở oxy, song bệnh tình không thuyên giảm nên được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai.

ThS.BS Nguyễn Minh Hiếu – Trung tâm Cấp cứu A9 cho biết, bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính kéo dài nên sau khi nhập viện sẽ được thở oxy gọng và tiếp tục điều trị triệu chứng như khí dung và thuốc giãn cơ. Sau đó, sẽ chuyển bệnh nhân đến Trung tâm Hô hấp để điều trị tiếp. Với những người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, khi bị nhiễm lạnh, rất dễ tái phát và bội nhiễm viêm phổi khiến bệnh trở nặng nhanh.

Được đưa vào Trung tâm Cấp cứu sáng 22/1, ông T.V.T (65 tuổi) ở trong tình trạng khó thở, cơn tắc nghẽn phổi cấp tính. Ông nhanh chóng được đặt máy thở để cấp cứu hồi sức tích cực. Ông T bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính đã lâu, trong đợt rét này, ông bất ngờ khó thở, suy hô hấp. “Đây là một trong nhiều trường hợp nguy kịch vì viêm phổi trên nền bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Khi bệnh nhân bị phổi tắc nghẽn mãn tính vào cấp cứu, nếu nặng bác sĩ phải nhanh chóng đặt ống nội khí quản, thở máy. Trong vài ngày tới, bệnh nhân có thể bình phục sẽ được rút máy thở”, BS Hiếu nói.

Theo bác sĩ Hiếu, khi thời tiết lạnh sâu như hiện nay, bệnh nhân cấp cứu vì biến chứng do COPD tăng đột biến. Trung bình, Trung tâm cấp cứu A9 tiếp nhận 20 – 30 ca/ngày, trong đó 10% phải thở máy.

PGS Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Cấp cứu A9 cho hay, xu thế hiện nay gia tăng các bệnh lý không lây nhiễm như tim mạch, ung thư, đột quỵ, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Số ca cấp cứu nội khoa tại Trung tâm Cấp cứu A9 trong thời gian này chủ yếu là các bệnh lý xuất huyết tiêu hóa (do uống rượu, xơ gan vỡ tĩnh mạch thực quản), phổi tắc nghẽn mãn tính, đột quỵ, bệnh lý tim mạch (cơn tăng huyết áp, đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim)... Đặc biệt, thời tiết lạnh sâu như hiện nay số ca bệnh liên quan tới đột qụy, huyết áp, hô hấp như phổi tắc nghẽn mãn tính tăng lên một cách đáng kể.

Ông Phạm Văn M. (60 tuổi, Nam Định) được đưa vào cấp cứu trong tình trạng yếu chân tay, có dấu hiệu của đột quỵ. Người nhà ông M. cho biết, trời lạnh ông M. sáng sớm ra ngoài, sau đó về kêu rét, đau đầu, tê nửa người bên trái, gia đình cạo gió, sau đó đưa ông lên giường nghỉ. Nhưng càng lúc thấy ông càng yếu, nói khó, méo mồm, đã vội vàng đưa ông lên Bệnh viện Bạch Mai. “Bác sĩ chẩn đoán bị nhồi máu não nhưng may vẫn kịp giờ vàng”, vợ ông M. cho biết.

Theo thống kê, ở nước ta mỗi năm có hơn 200.000 ca đột quỵ, trong đó số ca diễn biến xấu và cướp đi mạng sống, chiếm đến 50% đột quỵ, để lại nhiều di chứng nặng nề cho người bệnh. Theo nghiên cứu, có từ 60% - 70% bệnh nhân phải có sự trợ giúp của người thân trong sinh hoạt hàng ngày, trở thành gánh nặng của gia đình và xã hội. Do đó, việc phát hiện sớm đột quỵ ở người già rất có lợi cho sức khỏe, có thể hạn chế di chứng về sau hoặc giảm nguy cơ tử vong.

Ăn uống đủ chất, không uống bia rượu

Theo ghi nhận, tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông (Hà Nội), số lượng bệnh nhân mắc các bệnh về huyết áp, tim mạch trong những ngày lạnh tăng khoảng 20%. Bác sĩ Đỗ Hữu Nghị, Trưởng khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Hà Đông cho biết, có nhiều nguyên nhân khiến cho bệnh tim mạch tăng cao hơn vào mùa đông lạnh giá. Thời tiết lạnh làm tăng tiết các catecholamin trong máu dẫn đến co mạch ngoại biên, làm tăng lượng máu trở về tim và tăng huyết áp. Vào mùa đông lạnh, huyết áp thường tăng cao hơn so với mùa hè khoảng 5mmHg, việc duy trì liên tục mức tăng huyết áp này sẽ làm tăng 21% các biến chứng tim mạch. Việc đo huyết áp thường xuyên rất cần thiết trong mùa lạnh.

Bác sĩ cũng cho hay, người già, trẻ nhỏ là những độ tuổi có sức đề kháng yếu, rất dễ mắc các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt khi mà thời tiết mùa đông lại tạo điều kiện thuận lợi cho các loại virus, vi khuẩn phát triển, nhiệt độ xuống thấp cũng khiến cho người cao tuổi gặp những vấn đề về đường hô hấp, tim mạch, đột quỵ hay cơ xương khớp…

Trong những ngày rét đậm này, Bộ Y tế khuyến cáo người già và trẻ em hạn chế đi ra ngoài trời khi thời tiết quá lạnh và gió mạnh, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 9h đêm đến 6h sáng và khi ra ngoài thì nên trang bị đủ trang phục ấm che chắn được gió lùa. Luôn giữ cơ thể khô ráo, tránh bị ẩm ướt đặc biệt là vùng cổ, tay, chân mỗi khi ra đường và khi ngủ để hạn chế các bệnh do cảm lạnh.

Bộ Y tế cũng khuyến cáo người dân không nên uống rượu bia, đặc biệt là người dân ở miền núi cần chú ý vì uống rượu càng làm co thắt mạch máu gây tăng huyết áp, có thể dẫn tới đột quỵ, tử vong. Tránh các đồ uống có chứa chất kích thích như cafein và không nên tắm khuya sau 22h, tắm quá lâu hoặc tắm nơi không kín gió vì dễ bị sốc nhiệt, nguy hiểm đến tính mạng. Cần ăn, uống đủ chất để đảm bảo năng lượng cho cơ thể chống rét. Đối với người lao động nặng, người cao tuổi, trẻ em cần cung cấp lượng tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin nhiều hơn so với những mùa khác nhằm tăng cường nhiệt lượng cho cơ thể chống rét, đặc biệt là bổ sung vitamin A, C để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Để phòng, chống rét cho người dân, Bộ Y tế vừa có công văn gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, TP chỉ đạo Sở Y tế cảnh báo để nguời dân biết và phòng tránh các tai nạn do sưởi như bỏng và đặc biệt phòng, chống ngộ độc khí CO do sưởi ấm bằng than, củi trong không gian kín. Chỉ đạo cơ sở y tế các cấp trên địa bàn đảm bảo bố trí đầy đủ cơ số thuốc cấp cứu, đủ giường bệnh, chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện để xử lý kịp thời các trường hợp cấp cứu thường gặp; tổ chức khám, chữa bệnh cho người dân, bảo đảm phòng, chống rét cho người bệnh và người nhà người bệnh trong quá trình khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế.