Tự hào truyền thống vẻ vang, tiếp thêm động lực xây dựng Quân đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”

Cuộc tiến công chiến lược năm 1972 trên chiến trường miền Nam giành thắng lợi to lớn; cùng với thắng lợi “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” (12-1972), buộc đế quốc Mỹ phải ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam (27-1-1973). Tuy nhiên, đế quốc Mỹ vẫn chưa từ bỏ âm mưu thực hiện “Học thuyết Nixon” và chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” hòng duy trì chủ nghĩa thực dân kiểu mới ở miền Nam và chia cắt lâu dài đất nước ta. Về phía ngụy quyền Sài Gòn, chúng ngang nhiên vi phạm hiệp định, ráo riết thực hiện kế hoạch “tràn ngập lãnh thổ”, đẩy mạnh “bình định” lấn chiếm.

Trước tình hình trên, để tiếp tục tăng cường thế và lực của ta, chủ động tạo thời cơ và tranh thủ thời cơ, giành thắng lợi quyết định trên chiến trường, ngày 15-10-1973, Quân ủy Trung ương họp, kịp thời đề ra những chủ trương lớn về quân sự, đề nghị Bộ Chính trị cho thành lập một số quân đoàn chủ lực cơ động trực thuộc Bộ Quốc phòng nhằm nâng cao khả năng chiến đấu của lực lượng vũ trang, đáp ứng với yêu cầu tác chiến trước mắt, đồng thời thiết thực chuẩn bị lực lượng cho kế hoạch chiến lược lâu dài, cơ bản của cách mạng miền Nam.

Theo đề nghị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, tháng 10-1973, Bộ Chính trị đã phê chuẩn việc thành lập các quân đoàn chủ lực. Chấp hành Nghị quyết của Bộ Chính trị, ngày 24-10-1973, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Quân ủy Trung ương, Phó thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ký Quyết định số 142/QĐ-QP thành lập Quân đoàn 1, trực thuộc Bộ Quốc phòng.

Thực hiện quyết định của Bộ Quốc phòng, tổ chức, biên chế của Quân đoàn gồm: Bộ tư lệnh Quân đoàn; các cơ quan: Bộ Tham mưu, Cục Chính trị, Cục Hậu cần; các đơn vị có bề dày truyền thống, từng lập nhiều thành tích xuất sắc trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, đó là: Sư đoàn Bộ binh 308, Sư đoàn Bộ binh 312, Sư đoàn Bộ binh 320B, Sư đoàn Phòng không 367, Lữ đoàn Tăng thiết giáp 202, Lữ đoàn Pháo binh 45, Lữ đoàn Công binh 299 và Trung đoàn Thông tin 140. Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã quan tâm bố trí lãnh đạo, chỉ huy Bộ tư lệnh Quân đoàn là những tướng lĩnh, cán bộ trung, cao cấp dày dạn trận mạc: Thiếu tướng Lê Trọng Tấn, Phó tổng Tham mưu trưởng được cử kiêm Tư lệnh Quân đoàn; Thiếu tướng Lê Quang Hòa, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị kiêm Chính ủy Quân đoàn.

Ngay sau khi thành lập, Quân đoàn nhanh chóng ổn định về tổ chức; xác định vị trí đứng chân và khẩn trương bước vào huấn luyện bảo đảm đúng nội dung chương trình, đạt kết quả cao. Tổ chức nhiều cuộc diễn tập, đẩy mạnh xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật; tích cực tăng gia sản xuất, xây dựng doanh trại; làm tốt công tác bảo đảm kỹ thuật...

Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, nhận được mệnh lệnh chiến đấu, Quân đoàn đã chủ động khắc phục mọi khó khăn, hành quân "thần tốc" vượt Tây Trường Sơn, qua chặng đường dài hơn 1.700km với “4 nhất”: Chặng đường dài nhất; qua nhiều địa hình phức tạp nhất, được thực hiện trong thời gian ngắn nhất và cơ động vận chuyển lực lượng lớn nhất vào khu vực tập kết Đồng Xoài, vượt thời gian quy định. Cùng với lối đánh “thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”, Quân đoàn đã tiến công dũng mãnh, đánh chiếm các mục tiêu quan trọng: Bộ Tổng Tham mưu ngụy, khu bộ tư lệnh các binh chủng, lục quân công xưởng, phối hợp cùng lực lượng vũ trang và nhân dân địa phương nổi dậy giải phóng tiểu khu Gia Định, quận lỵ Gò Vấp, tiểu khu Bình Dương và các chi khu: Bến Cát, Châu Thành, Tân Uyên, Lái Thiêu; giải phóng hoàn toàn tỉnh Bình Dương, phần lớn tỉnh Gia Định và góp phần quan trọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta giành thắng lợi, cách mạng Việt Nam chuyển sang một thời kỳ mới-thời kỳ thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ của Quân đoàn trực tiếp tham gia lao động trên các công trình trọng điểm của đất nước như: Thủy điện Hòa Bình, thủy lợi hồ Núi Cốc-sông Công; các công trường khai thác than; xây dựng đường điện 500kV Bắc-Nam; đắp đê ngăn lũ, lấn biển, trồng cói, nuôi tôm, trồng rừng... góp phần dựng xây đất nước, đồng thời xây dựng đơn vị, tạo lập cuộc sống mới cho cán bộ, chiến sĩ và giảm bớt một phần đóng góp của nhân dân.

Trong chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, Quân đoàn đã cử hàng vạn cán bộ, chiến sĩ bổ sung cho các đơn vị trực tiếp tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, góp phần bảo vệ vững chắc biên giới Tây Nam và cùng quân dân Campuchia xóa bỏ chế độ diệt chủng Pol Pot. Trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, Quân đoàn đã nhiều lần điều các đơn vị lên tham gia chiến đấu phản công và phòng ngự, góp phần bảo vệ vững chắc biên giới phía Bắc của Tổ quốc.

Thời kỳ đổi mới, trước yêu cầu nhiệm vụ mới, các đơn vị trong Quân đoàn được trang bị thêm nhiều vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại. Cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn đã chủ động nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi sáng tạo, nhanh chóng làm chủ vũ khí, kỹ thuật hiện đại, làm cho sức mạnh chiến đấu được nhân lên, sẵn sàng đáp ứng nhiệm vụ được giao. Đồng thời thực hiện nhiều nhiệm vụ đột xuất do Bộ Quốc phòng giao, tích cực chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền, nhân dân các địa phương đối phó với những thách thức an ninh phi truyền thống.

Cùng với đó, Quân đoàn duy trì nghiêm nền nếp, chế độ sẵn sàng chiến đấu theo đúng quy định; thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện theo hướng “tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo”, nâng cao chất lượng diễn tập cấp chiến lược, chiến dịch và chiến thuật, trong đó coi trọng diễn tập các phương án bảo vệ mục tiêu chính trị, quân sự trọng yếu, đảm nhiệm diễn tập chống khủng bố, diễn tập tác chiến chiến lược, chiến dịch có hiệp đồng quân, binh chủng. Các cơ quan, đơn vị trong Quân đoàn đã tích cực đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị, tập trung xây dựng Quân đoàn vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu.

Quân đoàn đã thực hiện đúng lộ trình điều chỉnh tổ chức, biên chế theo hướng tinh, gọn, mạnh; có nhiều giải pháp đột phá nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật và cải cách hành chính quân sự, tạo sự chuyển biến đồng đều, vững chắc giữa các đối tượng và các loại hình đơn vị. Bên cạnh đó, Quân đoàn luôn làm tốt công tác bảo đảm hậu cần, tài chính, kỹ thuật cho các nhiệm vụ. Chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện có hiệu quả công tác dân vận, giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh; hình ảnh cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn ngày càng được lan tỏa sâu rộng trong lòng nhân dân, góp phần tô thắm thêm hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ trong tình hình mới.

Những năm tới, sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc tiếp tục có những yêu cầu, đòi hỏi mới hơn. Việc thực hiện chủ trương của Đảng và Quân ủy Trung ương về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và những năm tiếp theo... tác động không nhỏ đến tâm tư, tình cảm của cán bộ, chiến sĩ trong Quân đoàn.

Nhận thức sâu sắc trọng trách của mình trước Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân, các cơ quan, đơn vị trong Quân đoàn 1 nguyện tiếp tục phát huy truyền thống “Thần tốc-Quyết thắng”, ra sức phấn đấu, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng Quân đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng là Quân đoàn chủ lực, cơ động chiến lược của Bộ Quốc phòng. Để thực hiện tốt những mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ đặt ra, cấp ủy, chỉ huy, chính ủy (chính trị viên) các cơ quan, đơn vị trong Quân đoàn sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm sau:

Một là, tập trung xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức cơ động, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu. Hai là, thường xuyên chăm lo xây dựng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng; xây dựng Đảng bộ Quân đoàn trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Ba là, tập trung xây dựng Quân đoàn tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Bốn là, tiếp tục quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, chỉ lệnh của cấp trên về công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Năm là, đẩy mạnh xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật trong toàn Quân đoàn. Sáu là, triển khai toàn diện các mặt công tác hậu cần, tài chính, kỹ thuật.

Tự hào với truyền thống vẻ vang và những chiến công, thành tích đã đạt được trong 50 năm qua, cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 1-Binh đoàn Quyết Thắng quyết tâm phấn đấu, xây dựng Quân đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” làm tròn nhiệm vụ của Quân đoàn chủ lực, cơ động chiến lược của Bộ Quốc phòng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xứng đáng với truyền thống “Thần tốc-Quyết thắng”, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

 Thiếu tướng NGUYỄN ĐỨC HƯNG

Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân đoàn 1