Tủa Chùa không mở rộng diện tích chè cây thấp

Để từng bước đưa cây chè trở thành cây công nghiệp chủ lực, xóa đói giảm nghèo cho người dân, những năm qua huyện Tủa Chùa đã có nhiều chính sách để hỗ trợ đầu tư phát triển cây chè, như: Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tập trung xây dựng quy trình sản xuất chè an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP; đầu tư nâng cấp nhà xưởng, dây chuyền công nghệ; đa dạng hóa, đổi mẫu mã các sản phẩm chè nhằm đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng; đẩy mạnh công tác tiếp thị, quảng bá tại các chương trình xúc tiến thương mại. Bên cạnh đó, huyện đã hỗ trợ xây dựng, phát triển sản phẩm chè an toàn theo Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) như hỗ trợ bao bì, in tem, thiết kế mẫu mã sản phẩm. Đến nay, các sản phẩm chè đã được chứng nhận theo chuỗi cung ứng sản phẩm an toàn. Hiện có 2 chuỗi sản phẩm chè Shan tuyết thuộc 2 doanh nghiệp (Công ty Trà Phan Nhất và Công ty TNHH Hương Linh tỉnh Điện Biên) liên kết với các các hộ dân thu hái chè; được công bố tiêu chuẩn đảm bảo, có tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Một số sản phẩm chè đã được chế biến sâu tạo ra các sản phẩm chè đặc sản có giá trị kinh tế cao. Đến nay, huyện có 4 sản phẩm chè đạt chứng nhận OCOP 3 sao (Trà xanh của Công ty Trà Phan Nhất; Bạch trà mẫu đơn Shan tuyết cổ thụ Tủa Chùa, Trà xanh Shan tuyết cổ thụ Tủa chùa và Trà xanh Shan tuyết Sính Phình).

Theo đánh giá của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tủa Chùa, cây chè mang lại lợi ích nhiều năm nay cho người dân tại 4 xã: Tả Sìn Thàng, Sín Chải, Lao Xả Phình và Tả Phìn. Cơ quan chuyên môn huyện thường xuyên phối hợp hướng dẫn kỹ thuật, vận động người dân chăm sóc bảo vệ, phát triển cây chè thành cây mũi nhọn và các sản phẩm chè Shan tuyết là sản phẩm đặc trưng của huyện. Hiện nay mỗi năm toàn huyện thu hoạch khoảng 82 tấn chè búp tươi, sản lượng chè thương phẩm chế biến đạt khoảng 15 tấn. Chè cây thấp đang được doanh nghiệp thu mua với giá từ 8.000 - 15.000 đồng/kg chè búp tươi. Cùng với đó, huyện Tủa Chùa có chính sách hỗ trợ thêm người dân 3.000 đồng/kg. Nhờ vậy, thu nhập từ việc bán chè giúp nhiều gia đình cải thiện đời sống. Những hộ gia đình có diện tích trồng chè từ 0,5ha trở lên thu nhập từ 1,5 - 2 triệu đồng/tháng.

Cây chè đã mang lại hiệu quả kinh tế song lượng chè tiêu thụ còn hạn chế. Dù sản lượng chỉ 14 - 15 tấn chè khô/năm, nhưng lượng chè khô tồn kho vẫn lớn. Nguyên nhân chính được xác định là do thị trường tiêu thụ hạn chế, chủ yếu sản phẩm bán lẻ trong tỉnh. Mặt khác, giá bán chè búp khô Tủa Chùa còn khá cao so với những loại chè khác bán trên thị trường, xuất phát từ đầu vào của sản phẩm chè Tủa Chùa cao. Bên cạnh đó, thương hiệu chè Shan tuyết Tủa Chùa dù đã nhận được sự hỗ trợ xây dựng thương hiệu của dự án JICA từ những năm trước nhưng chưa hiệu quả. Cùng với đó, công tác xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm chưa đáp ứng yêu cầu; các cơ sở chế biến, sản xuất, kinh doanh chưa đầu tư các thiết bị máy móc hiện đại...

Theo ông Phạm Quốc Đạt, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tủa Chùa, vì một số nguyên nhân trên, Đảng bộ huyện Tủa Chùa xác định giai đoạn 2020 - 2025 không mở rộng diện tích chè cây thấp, mà chỉ phấn đấu trồng 1,5 vạn cây chè Shan tuyết cây cao. Đồng thời, tập trung đầu tư cải tạo, thu hái chè theo đúng quy trình kỹ thuật để nâng cao năng suất và đảm bảo chất lượng sản phẩm chè (hiện nay người dân chủ yếu thu hái thủ công, chưa đảm bảo đúng quy định). Các cơ quan chuyên môn tập trung xây dựng quy trình sản xuất chè an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP; mở rộng liên doanh, liên kết với các công ty xây dựng thương hiệu, chế biến và bao tiêu sản phẩm. Để đảm bảo đầu ra đối với sản phẩm, huyện Tủa Chùa xác định tập trung nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm, phát triển và xây dựng thương hiệu chè sạch tạo niềm tin đối với người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.