Quy hoạch, xây dựng TP. Ðiện Biên Phủ xứng tầm

Năm 2011, tỉnh Ðiện Biên đã tiến hành lập và phê duyệt Ðồ án Quy hoạch chung xây dựng TP. Ðiện Biên Phủ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với quy mô trên 6.421ha. Sau 12 năm triển khai thực hiện, Ðồ án Quy hoạch chung xây dựng TP. Ðiện Biên Phủ đã nảy sinh nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Ðặc biệt, ngày 21/11/2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 815/NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Ðiện Biên, trong đó TP. Ðiện Biên phủ được mở rộng với diện tích 30.818ha, tăng gấp gần 5 lần và bao trùm lên toàn bộ Khu du lịch quốc gia Ðiện Biên Phủ - Pá Khoang.

Trước yêu cầu của phát triển và yếu tố mới về mở rộng diện tích theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngày 18/4/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Nhiệm vụ Quy hoạch chung TP. Ðiện Biên Phủ đến năm 2045 tại Quyết định số 408/QÐ-TTg ngày 18/4/2023. Ðây là đồ án quy hoạch mang tính chất bản lề, định hướng mô hình phát triển tổng thể về không gian đô thị, xác định khung hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của thành phố đô thị loại II trong tương lai. Là cơ sở pháp lý quan trọng để tiến hành lập các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và các dự án đầu tư hạ tầng khung, hướng đến xây dựng và phát triển đô thị một cách bền vững, thích ứng và ứng phó với biến đổi khí hậu. Từ đó, xây dựng TP. Ðiện Biên Phủ giàu bản sắc văn hóa trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị của di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt “Chiến trường Ðiện Biên Phủ” cùng với đặc trưng về sinh thái, cảnh quan, môi trường, văn hóa nhân văn.

Theo phê duyệt, phạm vi khu vực lập quy hoạch bao gồm toàn bộ địa giới hành chính thành phố có tổng diện tích tự nhiên 30.657,79ha với 12 đơn vị hành chính, bao gồm: 7 phường và 5 xã. Thành phố có tính chất là đô thị loại II, thành phố tỉnh lỵ của tỉnh Ðiện Biên; là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, giữ vai trò trọng yếu về quốc phòng - an ninh của vùng trung du và miền núi phía Bắc; đầu mối giao lưu về kinh tế đối ngoại và văn hóa, du lịch với các tỉnh Bắc Lào, Nam Trung Quốc, Thái Lan và Myanmar, TP. Ðiện Biên Phủ là thành phố du lịch văn hóa - lịch sử cách mạng cấp quốc gia; trung tâm thương mại, dịch vụ, du lịch nghỉ dưỡng và trung chuyển (logistics) trọng điểm của khu vực, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội cho tỉnh Ðiện Biên, vùng Tây Bắc và vùng trung du và miền núi phía Bắc.

Thực hiện các chủ trương của Chính phủ, của tỉnh, TP. Ðiện Biên Phủ đã tổ chức nhiều hội nghị tham vấn các chủ thể từ các bộ, ngành Trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, đến các địa phương trong vùng và liền kề, lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ. Tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của người dân, cộng đồng dân cư để lắng nghe, tiếp thu góp ý nhằm hoàn thiện quy hoạch chung thành phố. Các ý kiến nhấn mạnh quy hoạch chung phải giải quyết được các nhóm vấn đề về: Phát triển kinh tế đô thị, đảm bảo đời sống người dân, xây dựng đô thị hiện đại nhưng đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trường; đẩy mạnh công nghiệp hóa; hiện đại hóa nông nghiệp; phát triển chuyển đổi số, công nghệ 4.0. Ðồng thời, thành phố phải tập trung bảo vệ giá trị cốt lõi các di sản quốc gia lịch sử chiến trường Ðiện Biên Phủ và phát triển kinh tế địa phương, kết hợp đảm bảo quốc phòng - an ninh, tạo dựng nên thương hiệu, tính đặc trưng riêng biệt của thành phố.

Quy hoạch chung TP. Ðiện Biên Phủ đến năm 2045 được xây dựng trên cơ sở kế thừa và bổ sung vào đồ án Quy hoạch chung TP. Ðiện Biên Phủ được duyệt năm 2011 để đảm bảo thành phố phát huy được tối đa các lợi thế về văn hóa, lịch sử cách mạng, vị trí, vai trò của một đô thị cửa ngõ của vùng Tây Bắc, vùng trung du và miền núi phía Bắc. Về mô hình và hướng phát triển đô thị cần có tính kế thừa, tính hợp lý của các quy hoạch trước đó và đưa ra những điều chỉnh đối với mô hình và hướng phát triển mới.

Với phương pháp tiếp cận tổng hợp, khoa học và phối hợp đồng bộ giữa các ngành, lĩnh vực đến kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường trong việc lập quy hoạch, Quy hoạch chung TP. Ðiện Biên Phủ đến năm 2045 sẽ mở ra tầm nhìn mới cho đô thị TP. Ðiện Biên Phủ trong giai đoạn phát triển mới, bền vững trên cả 3 trụ cột kinh tế, xã hội và môi trường.