Người đứng đầu IAEA sẽ đến Iran trong bối cảnh căng thẳng gia tăng

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở Trung Đông về cuộc xung đột Israel - Hamas và việc Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sẽ tiếp cận Iran sau khi nhậm chức vào tháng 1-2025.

Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi phát biểu trong một cuộc họp tại Vienna, Áo, ngày 9-9. Ảnh: Reuters

Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi, sẽ có các cuộc họp cấp cao với chính phủ Iran và thảo luận kỹ thuật về mọi khía cạnh liên quan đến tuyên bố chung đã được nhất trí với Iran vào tháng 3-2023. Đây được coi là con đường hợp tác giữa IAEA và Iran về cách mở rộng hoạt động thanh tra chương trình nguyên tử đang phát triển nhanh chóng của nước Cộng hòa Hồi giáo này.

Theo các báo cáo gần đây của IAEA, Iran đang nhanh chóng thúc đẩy chương trình nguyên tử của mình bất chấp các yêu cầu của quốc tế. Ông Grossi đã cảnh báo, Tehran có đủ uranium làm giàu đến mức gần cấp độ vũ khí để chế tạo "một số" quả bom hạt nhân nếu họ muốn, đồng thời thừa nhận, IAEA không thể bảo đảm rằng không có máy ly tâm nào của Tehran bị bóc tách để làm giàu bí mật.

Thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt của Iran năm 2015 với các cường quốc thế giới đã đặt ra những giới hạn cho chương trình hạt nhân của nước này, phương Tây lo ngại có thể được sử dụng để chế tạo vũ khí hạt nhân mặc dù Tehran khẳng định chương trình này chỉ nhằm mục đích hòa bình, đồng thời dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế áp đặt đối với Iran.

Nhưng thỏa thuận đã sụp đổ sau khi chính quyền Mỹ rút khỏi thỏa thuận vào năm 2018, khiến Iran từ bỏ mọi giới hạn mà thỏa thuận đặt ra cho chương trình của mình và làm giàu uranium lên tới độ tinh khiết 60%, gần với mức khoảng 90% cần thiết cho một quả bom nguyên tử. Theo IAEA, nước này có đủ uranium làm giàu cao hơn để sản xuất khoảng 4 quả bom hạt nhân.