Sách khoa học cho thiếu nhi ''made in Việt Nam''

Phong phú sách khoa học cho trẻ

Đọc sách cùng con giờ đây đã là hoạt động mà nhiều ông bố bà mẹ trẻ thực hiện mỗi ngày, đặc biệt là với trẻ mầm non chưa biết chữ. “Mượn” việc đọc sách, phụ huynh có thể trả lời vô số câu hỏi của con về tự nhiên. Thị trường sách khoa học dành cho thiếu nhi gần đây bùng nổ mạnh mẽ với các đầu sách hết sức đa dạng, hướng đến từng độ tuổi cụ thể.

Ở lứa tuổi mầm non, là những cuốn sách mỏng, ít chữ, tranh vẽ đẹp, để “kể” với trẻ “Câu chuyện của lỗ mũi”, “Cái dây rốn”, “Bí mật của vảy vết thương”, “Bạn từ đâu tới?”, “Trăng đi theo em”, “Nếu không ăn rau thì sao?”... Loại sách này thường được xếp theo bộ, như bộ “Sách tranh khoa học đầu tiên của bé” về các chủ đề như du hành vũ trụ, bầu trời sao, các con số, những điều kỳ lạ; bộ “Sự kỳ diệu của cơ thể” trả lời câu hỏi về chuyện đi ngủ, bí mật của móng tay, của chiều cao hay thân nhiệt... Để hấp dẫn trẻ, nhiều cuốn sách tương tác về đề tài khoa học đã liên tiếp được giới thiệu, như bộ “Cuốn sách khổng lồ” gồm các cuốn sách kích thước lớn, có những trang gấp rộng, như ví dụ trực quan sinh động để trẻ hình dung về vạn vật xung quanh.

Dành cho trẻ lớn hơn là các bộ sách chứa đựng nhiều thông tin, kiến thức nhưng vẫn có tranh vẽ minh họa sống động để trẻ hứng thú hơn và không ngại đọc. Đặc biệt, có nhiều sách bách khoa thư cho trẻ em được in đẹp mắt, trong đó lý giải cho trẻ hiểu thế giới xung quanh. Có thể kể đến các bộ sách như “10 vạn câu hỏi vì sao”, “Bách khoa khoa học cho trẻ em”, “Bách khoa tri thức bằng hình”, “Khám phá thế giới”, "100 bí ẩn đáng kinh ngạc", “Bách khoa thư trẻ em”...

Với sách khoa học, lứa tuổi thiếu niên càng có nhiều lựa chọn hơn. Bên cạnh những cuốn sách được viết công phu dành cho những học sinh đam mê khoa học, có không ít sách được viết theo lối hỏi đáp, được “hài hước hóa”, viết theo dạng truyện tranh hay hướng dẫn làm thí nghiệm. Các bộ sách như “Sách Quiz! Khoa học kỳ thú”, “Horrible Science”, “Danh nhân thế giới”, “Who? Chuyện kể về danh nhân thế giới” nhiều năm qua vẫn liên tục đắt hàng.

Đi tìm tác giả Việt viết sách khoa học cho thiếu nhi

Thị trường sách khoa học cho thiếu nhi nở rộ, nhưng hầu hết đều là sách dịch và mua bản quyền từ nước ngoài. Với sách thiếu nhi, câu chuyện thiếu sản phẩm “made in Việt Nam” không còn mới mẻ, đặc biệt là với dòng sách khoa học. Có lẽ bởi, viết cho thiếu nhi đã không dễ dàng, mà chủ đề về khoa học càng đòi hỏi sự chính xác. Gần đây, đã bắt đầu có những tác giả quan tâm đến mảng sách này.

“Hít hà mùi đất nước” là bộ sách về khoa học môi trường được viết dưới dạng truyện. Qua nhân vật Tôm 6 tuổi luôn tò mò về thế giới xung quanh, tác giả “Mình Là Hũ” giúp bạn đọc nhỏ tuổi hiểu thêm về nông nghiệp sạch, về túi nilon gây hại cho môi trường, về việc khai thác tài nguyên... với các cuốn sách như “Táo ơi, táo rơi đất lành”, “Túi nilon khổ sở”, “Cá con bơi đi”, “Không có nhiều củi khô đến thế đâu”... Đặc biệt, mỗi trang sách đều có giới thiệu hoạt động vui chơi kèm theo nội dung câu chuyện để độc giả có thể rà lại kiến thức vừa đọc, qua đó hiểu kỹ hơn, nhớ lâu hơn, ứng dụng tốt hơn. Cuối mỗi cuốn sách còn có phần giải đáp kiến thức khoa học đơn giản và hướng dẫn thực hành hoạt động bảo vệ môi trường ngay tại nơi mình sống.

Hướng tới độc giả từ 3 - 10 tuổi, tác giả Hoàng Anh Đức chọn “Kể chuyện khoa học” qua những câu hỏi “Cầu vồng đi đâu?”, “Tại sao phải rửa tay?”, “Cá có ngủ không?”, “Máu chảy thế nào?”, “Lửa đến từ đâu?”, “Tại sao nước biển mặn?”. Chọn hình thức kể chuyện cùng với tranh minh họa sinh động của họa sĩ trẻ Lộc Linh, tác giả Hoàng Anh Đức mong muốn sự tương tác giữa bố mẹ và các con, để ngoài cùng đọc thì bố mẹ còn có thể giải thích thêm cho các con về các hiện tượng khoa học. Với câu chữ ngắn gọn, bộ sách giúp trẻ làm quen với một số từ chuyên ngành để sau này dễ dàng và hào hứng tiếp cận với các môn khoa học. Theo Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam Khúc Thị Hoa Phượng, “Kể chuyện khoa học” là một trong những bộ sách khoa học dành cho thiếu nhi đầu tiên do người Việt Nam viết và vẽ tranh minh họa.