Tản văn
ĐBP - Mùa Thu, cha tôi thường dẫn tôi lên đồi, khi ấy cỏ không còn cao và dày nữa. Cha tôi bảo: Đó là bầu trời của con, con muốn ước mơ gì hãy tự tạc ước mơ của mình vào những đám mây. Tôi nằm trên cỏ ngắm bầu trời xanh và cao như một sân khấu lớn.
Những khi ấy, cha tôi sẽ ngồi cạnh tôi với con dao và một gốc tre ông nhặt được bên đường. Cha tôi dạy từ sớm, dù trời nóng nực hay rét buốt, ông luôn tay luôn chân cả ngày nhưng cuối chiều bao giờ cũng dành những phút thảnh thơi để gọt đẽo một thứ gì đó.
Có lúc, tôi và mẹ đã cười vì những con vật mà ông làm chẳng có gì giống. Nhưng có lẽ đó mới là những ý nghĩ của ông. Cũng như tôi, tôi có những ý nghĩ của riêng mình về mây mùa thu. Cha tôi từng nói: “Con có tin, những ánh mây này sẽ đi theo con suốt cuộc đời”. Tôi hỏi lại: “Cha ơi, thế sau này con đi học vào lớp Một, mây có theo con được không?”. “Được”. “Thế sau này con được về thành phố đi làm như các anh chị, mây có về phố theo con không?”. “Lúc đó, mây sẽ nằm trong túi con, chỉ cần lúc nào con nhớ, sẽ lấy mây ra…”.
Cha con tôi đã có những lần đối thoại như thế. Mây mùa thu trắng và xốp vẫn ngày ngày bay qua thảo nguyên quê tôi. Có áng mây giống bác nông dân hay đi chăn trâu qua nhà tôi xin nước uống. Lưng bác gù xuống, lầm lũi, cái nón mê lúc nào cũng rách. Cha tôi bảo bác ấy sinh ra để sống một đời như thế. Chân lúc nào cũng bùn, đất và cả phân trâu, cái dáng đã “đóng khung” vào cuộc đời lam lũ để những đưa con bác được về thành phố ăn học. Con người ta ai rồi cũng sẽ tìm được một cái dáng dấp cho mình để mà sống.
Những lúc buồn, tôi hay tìm về quê ngắm mây. Giờ thảo nguyên không còn những đứa trẻ bụi bặm như thời tôi nữa. Chỉ còn tôi và mấy con ngựa đang lang thang gặm cỏ cùng ánh lên dưới sắc trời thu xanh. Chúng tôi như những đứa trẻ không có nhà bởi tâm hồn mãi mãi thuộc về gầm trời thu này.
Những con ngựa đó nghĩ gì? Tôi đã hỏi cha từ ngày còn thơ bé. Cha tôi không trả lời mà đưa cho tôi cây chì, một tờ giấy được gắn trên cái giá vẽ mà cha tự làm.
- Con hãy vẽ về ý nghĩ của chúng, kẻo chúng gặm hết cả bầu trời xanh dưới này.
Tôi nhận ra, mây đâu chỉ bay lang thang trên trời, mây hòa với khói đang vấn vít dưới thung lũng xóm bản nơi có mái nhà tôi. Cỏ đang là bầu trời xanh thứ hai, tôi vẽ những chú ngựa ấy thành những đám mây. Có con sẽ gò lưng mang hàng vượt dốc, con thì dứt dây cương mà băng về với suối nguồn uống ngụm nước để trường sinh ngàn năm. Và, không thể thiếu một con cứ gặm mãi đến khi những lớp cỏ mới của thảo nguyên lên xanh, nó đã quên đi năm tháng, quên đi những lớp lông cũ đã rụng, lớp lông mới đã thay cũng như chính tuổi tác của mình…
Suốt những năm qua, mây bay đi đâu. Mùa Thu đã về, thảo nguyên trẻ lại trong gió mát. Có những ngôi nhà gỗ được dựng lên để du khách đến săn mây. Mây đã thành đặc sản, người ta đói mây, tìm mây, giàu lên vì mây.
Chỉ sợ rằng mai này mây của tôi sẽ không còn nhẩn nha thế nữa mà gấp gáp bay đi. Mây có bao giờ như nước nguồn đang cạn dưới khe, như tiếng họa mi đã ngừng hót trên những cánh rừng trồng.
Mây mùa Thu hôm nay còn đi đâu lang thang phía cuối trời…!