ĐBP - Những ngày đầu tháng 4/2022, trên trục quốc lộ 12, đoạn từ thị trấn Mường Chà đi xã Na Sang, từ xã Na Sang đi xã Mường Mươn, huyện Mường Chà xuất hiện nhiều điểm san gạt, hạ thấp bề mặt đất và đổ lấn, san lấp đất sang bên phần taluy âm, đất ao (đất nuôi trồng thủy sản) với diện tích và khối lượng rất lớn. Đa phần các hộ dân tự ý san gạt, hạ thấp bề mặt đất khi chưa có sự cho phép của chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng.
Gia đình ông Phạm Văn Hồi, bản Co Đứa, xã Na Sang tự ý san lấp đất ao (đất nuôi trồng thủy sản) chuyển sang đất trồng cây hàng năm. Ông Hồi cho biết: Gia đình tôi có trên 1.000m2 ao đã nuôi cá từ nhiều năm nay. Nhưng 2 - 3 năm trở lại đây do nước thải trong sản xuất nông nghiệp, nước thải từ quá trình vận chuyển mủ của công ty cao su... chảy vào ao; dẫn đến nuôi cá không lớn, gia đình đã phải bỏ không nuôi cá. Hiện nay, có nguồn đất, đá thải từ công trình Thủy điện Mường Mươn, nên gia đình tôi đồng ý cho đổ để san lấp ao chuyển sang trồng ngô. Tuy nhiên, gia đình không biết việc tự san lấp đất ao khi chưa đăng ký chuyển đổi mục đích sử dụng đất và chưa được sự đồng ý của cơ quan chức năng là vi phạm pháp luật. Thời gian tới gia đình sẽ ra xã để đăng ký chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Còn gia đình anh Lê Thanh Tâm, bản Na Sang, xã Na Sang tự ý san gạt, hạ thấp bề mặt hơn 1.000m2 (gồm 200m2 đất ở, còn lại là đất vườn liền kề). Trong quá trình san gạt đã làm sạt lở thửa đất liền kề của gia đình ông Vàng A Di. Anh Tâm cho biết: Gia đình bắt đầu san mặt bằng từ tháng 12/2021 với mục đích để xây dựng kho lạnh, sân bãi tập kết sản phẩm (dứa) cho các hội viên trong Hợp tác xã Na Sang. Biết việc san gạt, hạ thấp bề mặt đất khi chưa đăng ký chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa được sự cho phép của các cơ quan chức năng là vi phạm pháp luật. Nhưng nếu chờ hoàn thiện thủ tục sợ không kịp tiến độ xây dựng nhà xưởng vào đầu tháng 5 tới; phần vì bên Thủy điện Mường Mươn họ cũng đang san đất, đổ khu vực quanh đây. Nếu làm muộn thì không còn chỗ để đổ nên em xin ưu tiên làm trước, thủ tục hoàn thiện sau.
Trao đổi về tình trạng một số hộ dân tự ý san gạt, hạ thấp bề mặt đất trên địa bàn xã, ông Vàng A Pó, Chủ tịch UBND xã Na Sang cho biết: Hiện trên địa bàn xã có 3 hộ dân tự ý san gạt, hạ thấp bề mặt đất và san lấp đất nuôi trồng thủy sản (hộ gia đình ông Lê Thanh Tâm, bản Na Sang; ông Lò Văn Biển, bản Na Pheo; ông Phạm Văn Hồi, bản Co Đứa). Trong đó, 2 hộ ông Lê Thanh Tâm, Phạm Văn Hồi tự ý san gạt, hạ thấp mặt bằng và san lấp đất khi chưa được sự đồng ý của chính quyền địa phương và cơ quan chức năng; hộ ông Lò Văn Biển trước đó đã có đơn xin cải tạo đất và được sự nhất trí của UBND huyện, với điều kiện phải đảm bảo an toàn, vệ sinh môi trường, hành lang quốc lộ 12 và sử dụng đất đúng mục đích. Nhận thấy việc các hộ dân tự ý san gạt, hạ thấp mặt bằng đất không chỉ làm thay đổi hiện trạng đất đai trên địa bàn, gây hiện tượng ô nhiễm môi trường, nguy cơ gây tai nạn giao thông... xã đã cử cán bộ xuống nhắc nhở dân dừng ngay việc san, lấp trái phép. Yêu cầu các hộ hoàn thiện đầy đủ các thủ tục pháp lý trước khi san gạt, hạ thấp mặt bằng đất theo quy định của pháp luật.
Không chỉ san gạt, hạ thấp bề mặt, đổ lấn, san lấp đất, trên địa bàn xã Na Sang hiện có nhiều hộ dân đang xây dựng nhà trên đất nông nghiệp khi chưa đăng ký chuyển đổi mục đích sử dụng đất, hoặc làm nhà trên đất không có giấy tờ. Trao đổi về vấn đề này ông Lò Văn Ngoan, cán bộ địa chính xã Na Sang cho biết: Hiện nay, công tác quản lý đất đai trên địa bàn xã đang gặp rất nhiều khó khăn bất cập vì đa phần đất của các hộ dân trên địa bàn chưa có giấy tờ, chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (toàn xã có 43/981 hộ có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất); phần vì trình độ người dân không đồng đều, đời sống còn nhiều khó khăn nên người dân chưa quan tâm đến việc làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất...
Trước thực trạng nêu trên, ông Vũ Văn Ngọc, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Chà cho biết: Khi có ý kiến phản ánh về tình trạng san gạt, hạ thấp bề mặt đất và đổ lấn, san lấp đất nêu trên, ngày 14/4/2022, Huyện ủy Mường Chà đã yêu cầu UBND huyện báo cáo và xử lý trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong quản lý đất đai, vật liệu xây dựng trước ngày 16/4/2022. Ngay sau đó, UBND huyện đã thành lập Đoàn kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất đai và khai thác vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn các xã: Na Sang, Mường Mươn và thị trấn Mường Chà. Khi có kết luận cụ thể của Đoàn kiểm tra, UBND huyện sẽ tiến hành xử lý các cá nhân, tổ chức vi phạm theo quy định của pháp luât.
Điều đáng nói, xã Na Sang mới chỉ nhắc nhở miệng các hộ dân vi phạm mà chưa lập biên bản vi phạm, xác định khối lượng đất, đá đã đổ, diện tích đất đã bị san gạt, hạ thấp bề mặt; đánh giá tác động môi trường. Văn bản chỉ đạo, yêu cầu xử lý vi phạm của Huyện ủy, UBND huyện Mường Chà đã ban hành nhưng nhiều ngày sau đó một số hộ dân vẫn tiếp tục san gạt, hạ thấp bề mặt đất với diện tích và khối lượng rất lớn.
Tình trạng người dân san lấp cải tạo mặt bằng, hạ cốt nền đất ở, hạ thấp bề mặt dẫn đến hiện tượng xói mòn, sạt lở gây nguy cơ mất an toàn đối với hộ dân xung quanh và người đi đường... Chính vì vậy, các cơ quan chức năng huyện Mường Chà cần quyết liệt vào cuộc, xử lý nghiêm các vi phạm để chấm dứt tình trạng trên, tránh những hệ lụy không đáng có xảy ra.