Công nghệ Biofloc: Cơ hội nuôi trồng thủy sản theo hướng siêu thâm canh

Đây là diện tích hơn 2.000m² ao nuôi, Trung tâm Khuyến nông - Giống cây trồng vật nuôi tỉnh sử dụng để triển khai thực hiện Dự án “Ứng dụng công nghệ nuôi cá rô phi đơn tính siêu thâm canh bằng công nghệ Biofloc”. Công nghệ này cho phép các chất thải hữu cơ và quần thể vi sinh vật tồn tại trong ao nuôi, quá trình xáo trộn nước và sục khí duy trì sự hiện diện của các hạt floc. Vậy nên, hệ thống sục khí kết hợp với máy quạt nước sử dụng động cơ điện là một trong những thiết bị, máy móc không thể thiếu trong quy trình tạo “floc”. Bởi lẽ, hệ thống thổi khí đáy làm nhiệm vụ trộn đều nước từ tầng đáy lên tầng mặt; còn máy quạt nước sẽ tạo dòng nước chảy trong ao khi vận hành. Nhờ vậy, các hợp chất hữu cơ và vô cơ, như: Carbon, hydro, oxy, nitơ, phot  pho được chuyển hóa thành sinh khối vi sinh vật, kích thích sự hình thành tế bào protein của vi khuẩn. Từ đó, vi sinh vật, các tế bào vi khuẩn sẽ dính vào các hạt hữu cơ lớn trôi lơ lửng trong nước, hoặc tự kết dính với nhau và phát triển thành các hạt bông keo “floc” với hàm lượng 25% - 56% protein, 25% - 29% carbon hữu cơ và chứa một số vi sinh vật dị dưỡng có tác dụng kiểm soát vi khuẩn gây bệnh cho cá.

Để cá phát triển tốt, định kỳ hằng tuần, cán bộ kỹ thuật đều lấy mẫu nước để kiểm tra độ pH, nhiệt độ, oxy, nồng độ ammonia nitrogen và theo dõi tình hình dịch bệnh của cá nuôi; bổ sung rỉ mật đường để tạo sinh khối thức ăn tự nhiên, cân bằng tỷ lệ (các bon/nitơ). Đặc biệt, quá trình nuôi không thay nước mà chỉ bổ sung lượng nước bị thất thoát do bốc hơi và rò rỉ nên khá tiết kiệm nguồn nước. Việc tích hợp cacbon và nitơ, chuyển hóa chất dinh dưỡng từ chất thải hữu cơ thành nguồn protein cho cá đã làm tăng hiệu quả sử dụng thức ăn nên quá trình nuôi không cần thay nước thường xuyên, giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh cho cá.

Những con cá rô phi có khối lượng hơn 1kg như thế này nhưng Trung tâm Khuyến nông – Giống cây trồng, vật nuôi mới chỉ nuôi thả trong thời gian chưa đầy 1 năm. Nhờ áp dụng công nghệ Biofloc, sau 6 tháng nuôi, cá sinh trưởng phát triển tốt, trọng lượng bình quân đạt 820gam/con (tăng 136,6 gam/con/tháng) với tỷ lệ sống của đàn cá đạt 86%. Vừa tiết kiệm nước, vừa đem lại năng suất cao hơn phương pháp truyền thống và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm nên công nghệ Biofloc được đánh giá là một trong những phương pháp nuôi trồng thủy sản đột phá và hiệu quả.

Điện Biên hiện có hơn 2,5 nghìn ha ao, hồ… nuôi trồng thủy sản, tập trung chủ yếu tại: TP. Điện Biên Phủ và các huyện: Điện Biên Tuần Giáo và Mường Ảng... với tổng sản lượng sản xuất đạt hơn 3 nghìn tấn/năm. Thế nhưng thực tế, nghề nuôi cá trên địa bàn tỉnh chỉ dừng lại ở phương thức nuôi đơn giản, chưa tận dụng được hết tiềm năng về diện tích mặt nước tự nhiên. Vì vậy, thành công của Dự án “Ứng dụng công nghệ nuôi cá rô phi đơn tính siêu thâm canh bằng công nghệ Biofloc” mở ra hướng đi mới cho lĩnh vực nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh. Với quy trình kỹ thuật đảm bảo ngắn gọn, khoa học, dễ thực hiện, hy vọng công nghệ này tiếp tục được nhân rộng và chuyển giao kỹ thuật cho người dân để phát triển nuôi trồng thủy sản. 

Sau 2 năm triển khai, ứng dụng vào việc nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh, công nghệ Biofloc được đánh giá là một trong những công nghệ mới, mang lại nhiều tín hiệu tích cực. Với chi phí đầu tư ít hơn, dễ dàng quản lý dịch bệnh; hạn chế các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và tiết kiệm nguồn nước, công nghệ nuôi cá rô phi đơn tính siêu thâm canh bằng công nghệ Biofloc hoàn toàn có thể triển khai ứng dụng rộng rãi ở các địa phương; mở ra cơ hội phát triển nuôi trồng thủy sản nói chung và nuôi cá rô phi thâm canh nói riêng.

Quang Hưng