Độc đáo Lễ “Tế ta”

Để thực hiện Lễ “Tế ta”, mâm lễ lớn với đầy đủ vật hiến sinh (lợn, gà, vịt), đồ tế lễ gồm: rượu, gạo, muối, vải thô, hương hoa… được bày biện sẵn ở ven bờ hồ. Ngoài ra, cây nêu, cũng là một vật không thể thiếu trong Lễ “Tế ta” của dân tộc Thái trắng ở Mường Lay. Cây nêu sử dụng trong nghi lễ được lựa chọn kỹ càng, phải là cây đang còn sống, vươn dài. Trên cây nêu, người ta gắn những hình tượng bằng vải tượng trưng cho những nét văn hóa của đồng bào dân tộc Thái với các vật dụng như cồng, chiêng hay loài vật như con cá để tượng trưng cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, tôm cá sinh sôi nảy nở, người dân có cuộc sống ấm no, vui mở hội.

Bước vào thực hiện nghi lễ, thầy tế, hai người phụ lễ và hơn 30 người mặc trang phục truyền thống bắt đầu lễ bái, khấn nguyện. Diễn trình thực hiện các lễ thức này  sẽ được diễn ra trong khoảng một giờ đồng hồ. Nội dung đều mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn của người dân đối với thần sông nước.

Được chuẩn bị chu đáo, công phu với những trang phục, đạo cụ mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, Lễ ‘Tế ta” mở đầu Lễ hội Đua thuyền đuôi én không chỉ mang lại ấn tượng đẹp, trải nghiệm độc đáo cho người dân và du khách khi về với thị xã Mường Lay trong dịp này. Qua đó, góp phần làm sống dậy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Cuộc sống của người Thái trắng ở Mường Lay vốn gắn liền với nước nên ngay từ xa xưa, người dân ở đây đã ý thức được tầm quan trọng của nước. Nước trở thành biểu tượng thiêng liêng của sự sống, sự sinh sôi nảy nở, đem đến mùa màng bội thu cùng sự no đủ, hạnh phúc và phồn thịnh. Tục cúng tế thần sông nước của đồng bào Thái trắng Mường Lay do đó cũng hàm chứa nhiều giá trị nhân văn sâu sắc. Lễ tế thần, hiến tế các vật phẩm từ trồng trọt, chăn nuôi của người dân như lời cảm tạ sâu sắc tới các vị thần sông đã che chở, bao bọc và cầu xin các vị thần cho mưa thuận gió hòa, cuộc sống ấm êm, no đủ, mang đậm sắc thái văn hóa “Người Thái ăn theo nước”.

Thu Hằng – Minh Thảo