Phát triển hạ tầng giao thông gắn với phát triển đô thị

Thành phố (TP.) Điện Biên Phủ là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh. Tuy nhiên, những năm gần đây, thành phố đã và đang phải đối diện với tình trạng quá tải, ùn tắc giao thông cục bộ do hệ thống hạ tầng giao thông phát triển chưa bắt kịp tốc độ đô thị hóa, gia tăng dân số cũng như lượng phương tiện cá nhân. Trước tình trạng đó, tỉnh Điện Biên quyết tâm đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông kết nối liên vùng cũng như nội vùng. UBND tỉnh và TP. Điện Biên Phủ đã xây dựng các chiến lược, bổ sung, điều chỉnh quy hoạch phát triển giao thông; triển khai xây dựng các công trình giao thông trọng điểm, đặc biệt là tuyến cửa ngõ, vành đai đô thị, góp phần đáp ứng nhu cầu phát triển của thành phố.

Dự án Đường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực dọc trục quốc lộ (QL) QL279 và QL12, tỉnh Điện Biên là dự án giao thông trọng điểm đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong thúc đẩy phát triển kinh tế đô thị TP. Điện Biên Phủ và huyện Điện Biên. Dự án được đầu tư xây dựng trên địa bàn các phường: Noong Bua, Him Lam, Thanh Trường, Nam Thanh (TP. Điện Biên Phủ) và các xã: Thanh Nưa, Thanh Luông, Thanh Hưng, Thanh Chăn, Thanh Yên, Noong Luống, Thanh Xương (huyện Điện Biên). Dự án kết nối với QL12 tại các vị trí Km190+450, Km197+230, Km199+550, Km202+600 và kết nối QL279 tại Km93+600. Dự án góp phần quan trọng đảm bảo sự liên kết trong khu vực và mở hướng kết nối vùng kinh tế động lực của tỉnh với bên ngoài; thúc đẩy khai thác tiềm năng, lợi thế về phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, dịch vụ thương mại, du lịch các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực dọc trục QL279 và QL12. Đồng thời góp phần tăng cường nhiệm vụ đảm bảo quốc phòng - an ninh và giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội địa phương. Bên cạnh đó, khai thác tốt tiềm năng lợi thế sẵn có về nhân lực, đất đai, tài nguyên, giá trị Khu di tích Lịch sử đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh. Hiện nay dự án đang triển khai thi công với 11 gói thầu.

Cùng với Dự án Đường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực dọc trục QL279 và QL12, tỉnh Điện Biên đã và đang đầu tư nhiều tuyến đường giao thông huyết mạch, thúc đẩy phát triển đô thị TP. Điện Biên Phủ và liên kết với trung tâm các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh. Điển hình như: Dự án Cải tạo nâng cấp QL279B, tỉnh Điện Biên (đoạn Nà Tấu - Mường Phăng); Dự án Đường Thanh Minh - Độc Lập; Dự án Cải tạo nâng cấp đường tỉnh 143; Dự án Cải tạo nâng cấp đường tỉnh 147; Đường 60m và các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị trên địa bàn TP. Điện Biên Phủ.

Giai đoạn 2021 - 2030, hạ tầng giao thông tiếp tục được xác định là khâu đột phá chiến lược, là cơ sở để Điện Biên phát huy vai trò trung tâm động lực phát triển vùng và đầu mối quan trọng về giao thông vận tải nội vùng và liên vận quốc tế. Do đó, tỉnh Điện Biên chú trọng sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đầu tư, nâng cấp hệ thống hạ tầng giao thông liên kết vùng.

Một trong những dự án trọng điểm phát triển giao thông liên kết vùng là Dự án Đầu tư xây dựng mở rộng Cảng Hàng không Điện Biên. Vừa qua, Bộ Giao thông vận tải quyết định đóng tạm thời Cảng Hàng không Điện Biên từ 15/4 - 17/12/2023 để bảo đảm triển khai thi công các hạng mục Dự án. Dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng sẽ là “mắt xích” quan trọng trong liên kết hệ thống giao thông huyết mạch, hình thành mạng lưới hạ tầng giao thông đồng bộ, hoàn chỉnh, phát huy các tiềm năng, lợi thế của tỉnh.

Trong mạng lưới hạ tầng giao thông đường bộ hiện có, tuyến QL279 (đoạn Tuần Giáo - Tây Trang) và QL4H đóng vai trò là các tuyến giao thông huyết mạch của tỉnh Điện Biên. Ngoài phục vụ đảm bảo quốc phòng - an ninh quốc gia (tuyến Vành đai 1 và Vành đai 2 phía Bắc), các tuyến QL này có tầm quan trọng đặc biệt trong phát triển kinh tế - xã hội theo quy hoạch của tỉnh. Về tính liên kết vùng và quốc tế, QL.4H là tuyến kết nối tỉnh Điện Biên với tỉnh Lai Châu và các tỉnh biên giới phía Bắc thuộc tuyến Vành đai 1, kết nối với tỉnh Vân Nam - Trung Quốc thông qua cửa khẩu A Pa Chải. QL.279 (đoạn Tuần Giáo - Tây Trang) là tuyến kết nối tỉnh Điện Biên với các tỉnh miền núi trung du phía Bắc thuộc tuyến Vành đai 2, với Vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng Bắc Bộ qua QL6 (Hà Nội - Tuần Giáo); kết nối Điện Biên với các tỉnh Bắc Lào và các nước trong khu vực Tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng thông qua cửa khẩu quốc tế Tây Trang. Về vai trò trong việc cấu trúc tổ chức không gian lãnh thổ, phát triển kinh tế theo quy hoạch của tỉnh, giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, định hướng phát triển không gian lãnh thổ tỉnh Điện Biên gồm 3 vùng kinh tế, 4 trục phát triển kinh tế và 4 huyện, thị xã, thành phố là các cực tăng trưởng chính. Trong đó: Trục kinh tế động lực của tỉnh gắn với QL.279, kết nối vùng kinh tế I (trọng tâm phát triển du lịch, dịch vụ, đô thị, cửa khẩu Tây Trang, Cảng Hàng không Điện Biên) với vùng kinh tế II (phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp và công nghiệp chế biến), kết nối 2 cực tăng trưởng chính của tỉnh là TP. Điện Biên Phủ và thị trấn huyện Tuần Giáo. Trục kinh tế phát triển dọc theo QL.4H là trục kết nối xương sống của vùng kinh tế III (phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp và công nghiệp chế biến) kết nối với cửa khẩu A Pa Chải, với cực tăng trưởng chính là thị trấn huyện Mường Nhé.

Xuất phát từ vai trò, tầm quan trọng của tuyến giao thông huyết mạch nói trên, ngày 1/9/2021, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt tại Quyết định số 1454/QĐ-TTg thực hiện đầu tư nâng cấp, cải tạo các tuyến QL279 và QL4H theo quy hoạch (với quy mô đường cấp III - IV, 2 - 4 làn xe). Hiện nay, tỉnh Điện Biên đang tích cực phối hợp cùng các bộ, ngành tham mưu đề xuất cấp thẩm quyền cân đối, bố trí nguồn vốn thực hiện dự án Cải tạo nâng cấp QL279 (đoạn Điện Biên - Tây Trang) và QL4H; phấn đấu hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư và khởi công trước năm 2025. Đây là động lực rất quan trọng để tỉnh Điện Biên phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện thúc đẩy các ngành kinh tế tỉnh có tiềm năng, lợi thế phát triển, như: Du lịch, dịch vụ, phát triển nông lâm nghiệp, công nghiệp chế biến sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao; phát triển thương mại xuất nhập khẩu với các nước trong khu vực Tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng. Đồng thời, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Điện Biên thứ XIV đề ra, là tiền đề để tỉnh Điện Biên đến năm 2030 trở thành tỉnh có điều kiện phát triển khá trong khu vực Trung du và miền núi phía Bắc.