Đảng cầm quyền Tây Ban Nha thất bại trong bầu cử địa phương: Cuộc “sát hạch” khắt khe

Theo kết quả cuộc bầu cử địa phương, vốn được xem như cuộc “sát hạch” đối với uy tín của Thủ tướng Pedro Sanchez, đảng Nhân dân (PP) bảo thủ đối lập đã giành chiến thắng áp đảo tại 2 khu vực và liên kết với đảng cực hữu Vox để giành thế đa số tại 6 khu vực khác. Như vậy, PP giành được ưu thế tại 8/12 khu vực tổ chức bầu cử. Xét về tỷ lệ bầu cử, PP đã giành được 31,5% số phiếu bầu so với 28,2% của PSOE.

Phát biểu trên truyền hình, Thủ tướng Pedro Sanchez cho rằng, mặc dù cuộc bầu cử có phạm vi địa phương và khu vực, nhưng kết quả của cuộc bỏ phiếu truyền tải một thông điệp vượt xa điều đó. PSOE cần đáp ứng nguyện vọng của người dân. Đây cũng là trách nhiệm của người đứng đầu Chính phủ và Chủ tịch đảng.

Tương tự như nhiều nhà lãnh đạo khác trong khu vực thời gian qua, uy tín của Thủ tướng Pedro Sanchez và đảng PSOE liên tục bị sụt giảm do đất nước phải đối mặt với một loạt khó khăn từ hậu quả của đại dịch Covid-19 và tác động của cuộc xung đột Nga - Ukraine. Lạm phát năm 2022 tăng ở mức 5,7%, quý I-2023 tăng 4,09%; sức mua giảm tại nền kinh tế lớn thứ tư Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone). Theo Viện Thống kê quốc gia Tây Ban Nha (INE), các mặt hàng tiêu dùng bắt đầu tăng sau khi chính phủ nước này tuyên bố chấm dứt trợ cấp giá nhiên liệu cho hoạt động vận tải từ cuối năm 2022.

Hiện nay, dù tỷ lệ lạm phát có xu hướng giảm, song giá các mặt hàng lương thực hiện vẫn ở mức cao và dự báo có xu hướng tăng trong thời gian tới do tình hình hạn hán nghiêm trọng tại nhiều khu vực. Nhà chức trách Tây Ban Nha cho biết, nhiệt độ trong tháng 4-2023 ở nước này đã phá vỡ kỷ lục, khi trải qua đợt nắng nóng sớm bất thường. Các hồ chứa nước ở Tây Ban Nha hiện chỉ còn một nửa công suất chứa và theo Hiệp hội Nông dân Tây Ban Nha (COAG) có đến 60% đất nông nghiệp đang "nghẹt thở" vì thiếu mưa. Tình trạng hạn hán kéo dài gây ảnh hưởng nặng nề tới sản lượng nông nghiệp. Bởi Tây Ban Nha là nước xuất khẩu dầu ô liu lớn nhất thế giới và là nguồn cung cấp rau quả chính của châu Âu, nên việc sản lượng nông nghiệp sụt giảm không chỉ tác động tới giá lương thực của nước này mà còn có nguy cơ lan sang cả khu vực.

Những khó khăn của nền kinh tế cùng giá cả tăng cao ảnh hưởng tới đời sống đã gây bất mãn cho người dân Tây Ban Nha, dẫn tới các cuộc biểu tình liên tiếp nổ ra. Các đảng đối lập cũng tận dụng điều này để hạ thấp uy tín của chính phủ cầm quyền. Thời gian gần đây, Thủ tướng Pedro Sanchez đã ban hành nhiều chính sách để cải thiện tình hình cũng như vực dậy uy tín của đảng PSOE, trong đó có việc sửa đổi Luật Nhà ở ngay trước khi diễn ra bầu cử. Luật mới sẽ giúp hạn chế giá thuê nhà tăng vọt và giải quyết tình trạng thiếu nhà ở xã hội. Dù vậy, kết quả cuộc bầu cử cho thấy, những chính sách mới ban hành không giúp nhà lãnh đạo 51 tuổi vượt qua được “phép thử” quan trọng này.

Theo các cuộc thăm dò dư luận ngày 30-5, đảng PSOE khó có thể giành được chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử bầu Quốc hội sắp tới. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, không có đảng phái nào của Tây Ban Nha có thể đạt được đa số phiếu ủng hộ của cử tri. Vì vậy, nhiều khả năng các đảng phải liên kết để thành lập chính phủ trong nhiệm kỳ mới.