Thủ tướng Ấn Độ thăm Ai Cập: Chương mới trong quan hệ song phương

Trong chuyến thăm, hai nhà lãnh đạo cũng đã thảo luận về việc thúc đẩy hợp tác Ai Cập - Ấn Ðộ trong hàng loạt lĩnh vực, từ kinh tế, thương mại, đầu tư, cho đến năng lượng tái tạo, hydro xanh, dược phẩm, an ninh lương thực, giáo dục, truyền thông, công nghệ thông tin và quốc phòng, đồng thời trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế.

Ông El-Sisi nhấn mạnh sự coi trọng ngày càng tăng của Cairo trong mối quan hệ với New Delhi, qua sự kiện trao tặng nhà lãnh đạo Ấn Độ “Huân chương sông Nile” - Huân chương cao quý nhất của Ai Cập. Ông Modi là Thủ tướng Ấn Độ đầu tiên có chuyến thăm cấp Nhà nước tới Ai Cập trong hơn hai thập kỷ, trong bối cảnh năm 2023 đánh dấu kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.

Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, khi hầu hết các quốc gia liên kết với một trong hai siêu cường, thì Ấn Độ và Ai Cập đã chứng minh rằng họ có thể tồn tại trong một thế giới lưỡng cực mà không cần gia nhập bất kỳ khối nào. Hai quốc gia cùng là những nước sáng lập Phong trào Không liên kết (NAM) năm 1961, một diễn đàn toàn cầu của các quốc gia đang phát triển.

Đến nay, vai trò và ảnh hưởng của Ai Cập ở châu Phi và thế giới Arab, cũng như tiềm năng là cửa ngõ vào thị trường châu Phi đã góp phần làm sâu sắc thêm mối quan hệ của New Delhi với Cairo. Năm 2022, thương mại song phương đạt 7,26 tỷ USD, tăng 75% so với năm trước đó. Xuất khẩu của Ấn Độ sang Ai Cập lên tới 3,74 tỷ USD, trong khi xuất khẩu của Ai Cập sang Ấn Độ đạt 3,52 tỷ USD. Ấn Độ là đối tác thương mại lớn thứ sáu của Ai Cập, trong khi Ai Cập là đối tác thương mại thứ 32 của Ấn Độ.

An ninh hàng hải là yếu tố then chốt trong quan hệ Ấn Độ - Ai Cập, bên cạnh các lợi ích địa chính trị, an ninh, chiến lược và thương mại. Ai Cập có vị trí địa chiến lược đặc biệt quan trọng khi 12% giá trị thương mại toàn cầu được vận chuyển qua Kênh đào Suez mỗi năm.

Ai Cập hiện diện chủ yếu ở Biển Đỏ và kiểm soát lối vào Biển Địa Trung Hải thông qua Kênh đào Suez. Vị trí địa lý của Cairo cũng có ảnh hưởng đáng kể ở Sừng châu Phi và Bắc Phi, là những khu vực quan trọng đối với Ấn Độ.

Ấn Độ và Ai Cập đã hợp tác trong lĩnh vực an ninh hàng hải, bằng cách tiến hành các cuộc tập trận hải quân chung và chia sẻ thông tin để chống cướp biển, buôn lậu và các mối đe dọa hàng hải khác.

Với dân số 105 triệu người và nền kinh tế trị giá 378 tỷ USD, Ai Cập có nhu cầu cao đối với các sản phẩm như lúa mì, ô tô, ngô và dược phẩm. Ấn Độ có tiềm năng cung cấp các sản phẩm này cũng như xăng dầu tinh chế, là mặt hàng nhập khẩu lớn nhất của Ai Cập.

Sau khi cuộc xung đột Nga - Ukraine đẩy giá ngũ cốc lên cao trên toàn cầu vào năm 2022, New Delhi đã cấm xuất khẩu lúa mì để bảo vệ nguồn dự trữ của mình nhưng đã cấp một ngoại lệ cho Cairo, nước nhập khẩu lúa mì lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, năng lượng tái tạo, đặc biệt là sản xuất hydro xanh, là một lĩnh vực được Ấn Độ quan tâm. Khu vực Kênh đào Suez mang đến cơ hội đầu tư cho các công ty Ấn Độ tham gia vào các dự án năng lượng tái tạo và phù hợp với các mục tiêu phát triển bền vững của Ai Cập. Điều này sẽ cho phép các công ty Ấn Độ có được kiến thức chuyên môn về công nghệ năng lượng tái tạo và hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch hơn.

Tổng thống El-Sisi và Thủ tướng Modi đã và đang vun đắp mối quan hệ song phương ngày càng thân thiết hơn. Ðiểm đặc biệt là, chuyến công du Ai Cập của ông Modi được thực hiện chỉ vài tháng sau chuyến thăm Ấn Ðộ của Tổng thống El-Sisi.

Hai chuyến thăm cấp cao diễn ra liên tiếp trong khoảng thời gian ngắn đã phản ánh mối quan hệ đối tác Ấn Ðộ - Ai Cập đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ. Khi trật tự thế giới với các động lực kinh tế và địa chính trị đang thay đổi, Ấn Độ cần phải thúc đẩy quan hệ tốt đẹp với các quốc gia như Ai Cập và các nước Arab để bảo vệ lợi ích và vị thế của mình.