“Việc dạy nghề, tạo việc làm cho người khuyết tật đã được quan tâm, chỉ đạo tổ chức thực hiện hiệu quả từ nhiều năm qua” - Đó là khẳng định của Chánh Văn phòng Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam, Cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) Tô Đức tại Hội thảo “Thực trạng và giải pháp tạo việc làm đối với người khuyết tật ở Việt Nam” do Ủy ban Quốc gia Về người khuyết tật Việt Nam, Ngân hàng Thế giới phối hợp tổ chức sáng 21-3, tại Hà Nội.
Quang cảnh hội thảo.
Chính sách hỗ trợ tương đối toàn diện
Theo Chánh Văn phòng Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam, Cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội Tô Đức, Việt Nam hiện có hơn 7 triệu người khuyết tật, chiếm 7,06% dân số từ 2 tuổi trở lên. Trong đó, có 87,27% người khuyết tật sống ở nông thôn, tỉ lệ người khuyết tật sống ở khu vực này thuộc diện nghèo và cận nghèo thường cao gấp 3 tỉ lệ nghèo trung bình của toàn quốc. Số người khuyết tật còn trong độ tuổi lao động là 61%, trong đó 40% còn khả năng lao động. Trình độ học vấn của người khuyết tật thấp: 41.01% người khuyết tật từ 6 tuổi trở lên không biết chữ; số có trình độ từ tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên chỉ chiếm 19,5%. Về trình độ chuyên môn kỹ thuật: 93,4% người khuyết tật từ 16 tuổi trở lên không có chuyên môn; số có bằng cấp là chứng chỉ nghề trở lên chỉ chiếm 6,5%.
Một số vấn đề khó khăn trong tạo việc làm cho người khuyết tật đã được ông Tô Đức và các đại biểu chỉ ra. Đó là số lượng người khuyết tật được học nghề và có việc làm vẫn còn hạn chế, thiếu chương trình, đội ngũ giáo viên dạy nghề. Cùng với đó, trình độ học vấn của nhiều người khuyết tật còn thấp, cộng với tâm lý tự ti, mặc cảm của bản thân người khuyết tật và gia đình khiến cơ hội tiếp cận thông tin việc làm, nghề nghiệp của người khuyết tật còn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp không muốn tuyển dụng người khuyết tật…
Tuy nhiên, điểm sáng là chính sách hỗ trợ việc làm cho người khuyết tật ở Việt Nam đã tương đối đầy đủ, toàn diện, với các quy định ưu tiên, trợ giúp người khuyết tật trong học nghề, tạo việc làm, trợ giúp các cơ sở dạy nghề cho người khuyết tật nhằm giúp họ có năng lực thực hành nghề phù hợp với khả năng lao động của mình.
Cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) Tô Đức trao đổi tại hội thảo.
Nhấn mạnh, Đảng và Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm, chỉ đạo tổ chức thực hiện việc dạy nghề, tạo việc làm cho người khuyết tật từ nhiều năm qua, ông Tô Đức chia sẻ: Tại Quyết định 1190/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2021-2030, Chính phủ đặt chỉ tiêu đến năm 2030 có 300.000 người khuyết tật được hỗ trợ đào tạo nghề, tạo việc làm. Cùng với đó là hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất thiết bị cho 6 cơ sở giáo dục nghề nghiệp chuyên biệt để đào tạo nghề nghiệp cho người khuyết tật tại 6 vùng trong cả nước và cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo nghề cho người khuyết tật. Thực tế cho thấy, từ năm 2012 đến nay, Chính phủ đã bố trí ngân sách gần 10 tỷ đồng/năm để dạy nghề, tạo việc làm cho khoảng 19.000 người khuyết tật. Cùng với đó, nhiều người khuyết tật được vay vốn ưu đãi giải quyết việc làm, xóa nghèo, học nghề, được tập huấn nâng cao năng lực sản xuất - kinh doanh.
Thúc đẩy tạo việc làm cho người khuyết tật
Tại hội thảo, các đại biểu đã nêu một số giải pháp thúc đẩy tạo việc làm cho người khuyết tật, bao gồm việc lồng ghép nội dung này trong triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia để có thêm nguồn lực thực hiện. Đó là các chương trình về xây dựng nông thôn mới; chương trình giảm nghèo bền vững; chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Cùng với đó, phải tiếp tục phát huy sự phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước về người khuyết tật trong tham gia giải quyết việc làm cho người khuyết tật.
Các đại biểu dự hội thảo.
Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp hội về người khuyết tật Việt Nam Đặng Văn Thanh nhấn mạnh giải pháp nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương và các cấp hội, bảo đảm thực thi đúng chính sách, đặc biệt là Quyết định 1100/QĐ-TT ngày 21-6-2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kế hoạch thực hiện công ước của Liên hợp quốc về quyền của người khuyết tật và Chỉ thị 39 do Ban Bí thư ban hành ngày 1-11-2019 về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người khuyết tật.
Chung quan điểm này, ông Tô Đức nhấn mạnh thêm một số giải pháp trọng điểm như: Phải tăng cường hướng dẫn để bản thân người khuyết tật, gia đình người khuyết tật chủ động tìm hiểu, nắm rõ các quyền của mình; chú trọng công tác cấp Giấy chứng nhận cho người khuyết tật, làm cơ sở giải quyết chính sách hỗ trợ, đáp ứng nhu cầu học nghề, việc làm của người khuyết tật...