Đa dạng truyền thông dân số

Đổi mới nội dung tuyên truyền, vận động chính sách pháp luật về nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã được cơ quan chuyên môn từ tỉnh tới cơ sở triển khai thực hiện. Đây cũng là nội dung, mục tiêu triển khai thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về công tác dân số trong tình hình mới. Nghị quyết nêu 5 quan điểm làm nền tảng cho công tác dân số, trong đó chỉ rõ phương hướng chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển. Việc triển khai tuyên truyền, thực hiện công tác dân số phải chú trọng toàn diện quy mô, cơ cấu, phân bố, đặc biệt là chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo đảm phát triển bền vững. Thách thức chung trong toàn quốc và tỉnh ta là mức sinh giữa các khu vực, các vùng chênh lệch khá lớn. Nếu các xã khu vực lòng chảo đang tiến dần tới mô hình ít con thì tại khu vực vùng cao, đồng bào dân tộc thiểu số tỷ lệ sinh vẫn cao trong khi tuổi kết hôn khá sớm. Kết hôn sớm, sinh nhiều con trong điều kiện đời sống còn khó khăn dẫn đến chất lượng cuộc sống không cao, khó chăm sóc toàn diện cho trẻ em. Vì vậy, Nghị quyết 21 chủ trương tập trung vận động sinh ít con hơn ở vùng, đối tượng có mức sinh cao; duy trì kết quả ở những nơi đã đạt mức sinh thay thế; sinh đủ 2 con ở những nơi có mức sinh thấp.

Triển khai thực hiện và phấn đấu đạt mục tiêu Nghị quyết 21 đề ra, Điện Biên đã thực hiện nhiều giải pháp trọng tâm về công tác dân số. Trong đó tập trung triển khai chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình đến các vùng đông dân, vùng có mức sinh cao và vùng khó khăn được triển khai rộng khắp ở các huyện trong toàn tỉnh. Xác định rõ truyền thông có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác dân số, giúp người dân tiếp cận các chính sách về dân số của Đảng, Nhà nước, nâng cao nhận thức dần thay đổi hành vi, hướng tới nâng cao chất lượng dân số. Vì vậy, cơ quan chuyên môn về dân số ở cấp tỉnh là Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã đổi mới toàn diện và đa dạng hóa các hình thức, phương pháp truyền thông về chính sách dân số. Tùy theo địa bàn, đối tượng truyền thông để có hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp. Nhiều hình thức tuyên truyền được triển khai như truyền thông lưu động, xây dựng pano, khẩu hiệu, sinh hoạt câu lạc bộ, lồng ghép đưa dịch vụ kế hoạch hóa gia đình về cơ sở... Một hình thức truyền thông khá hiệu quả là tuyên truyền hai chiều, tư vấn đối thoại trực tiếp giúp người dân trao đổi thắc mắc với cán bộ dân số và được giải đáp cụ thể. Mô hình “Bản thực hiện tốt chính sách dân số, bản không sinh con thứ 3” được duy trì và xây dựng, nhân rộng hiệu quả. Một trong những trọng tâm công tác truyền thông ở vùng miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số là tuyên truyền ở các trường học, trường dân tộc nội trú từ cấp THCS trở lên nhằm cung cấp kiến thức cho học sinh, sinh viên. Chương trình, phương pháp giáo dục dân số, sức khỏe sinh sản cho thế hệ trẻ được triển khai linh hoạt, phù hợp thực tế giúp hình thành kiến thức và kỹ năng về dân số, sức khỏe sinh sản đúng đắn, có hệ thống ở giới trẻ.

Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho con người và phát triển. Lịch sử đã cho thấy, công tác dân số vừa có tính cấp bách vừa là chiến lược lâu dài. Việc xây dựng và thực hiện các giải pháp truyền thông phù hợp với từng vùng, từng địa bàn, đối tượng sao cho duy trì mức sinh thay thế tiến tới nâng cao chất lượng dân số là mục tiêu Điện Biên hướng tới trong thực hiện chính sách dân số. Đổi mới toàn diện và đa dạng hóa các hình thức, phương pháp truyền thông về dân số cần được tiếp tục thực hiện một cách có hiệu quả trên địa bàn toàn tỉnh nhằm nâng cao chất lượng dân số và đời sống người dân.