Cựu Thứ trưởng Cao Minh Quang vắng mặt trong phiên xử sáng nay

Sáng 22/11, phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang và 7 bị cáo khác trong vụ án gây thất thoát hơn 3,8 triệu USD mua nguyên liệu thuốc để phòng, chống dịch cúm A H5N1 xảy ra tại Bộ Y tế và Công ty cổ phần Dược phẩm Cửu Long (viết tắt là Công ty Dược phẩm Cửu Long) kết thúc phần thẩm vấn.

Tại phiên tòa sáng 22/11, bị cáo Cao Minh Quang không xuất hiện và đơn xin vắng mặt. Lý do được Hội đồng xét xử công bố là bị cáo Cao Minh Quang gặp vấn đề về sức khỏe, cụ thể là u não vùng xoang hang trái, suy tim, thoát vị đĩa đệm. Sau khi xem xét, Hội đồng xét xử nhận thấy, lý do xin vắng mặt của bị cáo Cao Minh Quang là có căn cứ nên chấp nhận.

Trước đó trong phiên tòa ngày 21/11, bị cáo Cao Minh Quang phải xin ra ngoài phòng xét xử vì sức khỏe không đảm bảo. Kết thúc phiên xét xử vào chiều muộn 21/11, bị cáo Cao Minh Quang được đưa đi cấp cứu...

Trước khi chuyển sang phần tranh luận, đại diện Viện kiểm sát thực hành quyền công tố tại phiên tòa đã đề nghị hình phạt đối với các bị cáo và nêu quan điểm giải quyết vụ án.

Bị cáo Cao Minh Quang tại phiên tòa.

Bị cáo Cao Minh Quang bị đề nghị từ 30 - 36 tháng tù, cho hưởng án treo; bị cáo Dương Huy Liệu (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính- Bộ Y tế) từ 24 - 30 tháng tù, cho hưởng án treo; bị cáo Phạm Thị Minh Nga (cựu chuyên viên Vụ Kế hoạch Tài chính- Bộ Y tế, cựu Kế toán trưởng Ban Quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch cúm A H5N1- Bộ Y tế) từ 18 - 24 tháng tù, cho hưởng án treo.

Bị cáo Nguyễn Nam Liên (cựu Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính- Bộ Y tế, cựu Phó trưởng Ban Quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch cúm A H5N1- Bộ Y tế) từ 24 - 30 tháng tù; bị cáo Nguyễn Việt Hùng (cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược- Bộ Y tế) từ 30 - 36 tháng tù cùng về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nhóm bị cáo còn lại bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” bị đề nghị mức án như sau: Bị cáo Lương Văn Hóa (cựu Tổng Giám đốc Công ty Dược phẩm Cửu Long) từ 9 - 10 năm tù; bị cáo Nguyễn Văn Thanh Hải (cựu Kế toán trưởng Công ty Dược phẩm Cửu Long) từ 6 - 7 năm tù; bị cáo Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (cựu Giám đốc Chi nhánh TP Hồ Chí Minh, kiêm Giám đốc điều hành phòng xuất nhập khẩu, thuộc Công ty Dược phẩm Cửu Long) từ 6 - 7 năm tù.
Riêng bị cáo Nguyễn Thanh Tòng (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Dược phẩm Cửu Long) do đã chết nên đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử đình chỉ xét xử vụ án đối với bị cáo này.

Đại diện Viện kiểm sát thực hành quyền công tố tại phiên tòa.

Về trách nhiệm dân sự, đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử buộc các bị cáo phải nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp theo quy định của pháp luật.

Bản luận tội của đại diện Viện kiểm sát nêu rõ, trong thời gian phòng chống dịch cúm A (H5N1), ngành Y tế đã phát huy vai trò nòng cốt để đảm bảo sức khỏe cho toàn dân. Tuy nhiên, cũng trong thời gian này đã xảy ra những sai phạm liên quan đến Công ty Dược phẩm Cửu Long, khiến Nhà nước bị thiệt hại hơn 3,8 triệu USD. Để xảy ra thiệt hại nêu trên cũng do các cá nhân của Bộ Y tế đã thiếu trách nhiệm, không thực hiện đầy đủ chức trách, nhiệm vụ được giao.

Công ty Dược phẩm Cửu Long phải chấp hành cơ chế quản lý giá, trợ giá, đồng thời phải cung cấp thông tin về giá. Tuy nhiên, quá trình sản xuất thuốc, các bị cáo đã không tuân thủ các quy định nêu trên, tự ý giữ lại số tiền hơn 3,8 triệu USD, gây thiệt hại cho Nhà nước. 

Các bị cáo tại phiên tòa.

Đối với nhóm bị cáo phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, bị cáo Lương Văn Hóa là người giữ vai trò chính, có trách nhiệm cao nhất. Các bị cáo còn lại có vai trò đồng phạm với bị cáo Lương Văn Hóa.

Đối với các bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ Bộ Y tế: bị cáo Dương Huy Liệu, bị cáo Nguyễn Nam Liên và bị cáo Phạm Thị Minh Nga được giao nhiệm vụ ký kết, theo dõi việc thực hiện, thanh quyết toán hợp đồng sản xuất thuốc giữa Bộ Y tế và Công ty Dược phẩm Cửu Long, quá trình thực hiện hợp đồng và khi thanh lý hợp đồng đã không xem xét, kiểm tra việc thực hiện điều khoản đàm phán, giảm giá mua nguyên liệu được quy định trong hợp đồng (không kiểm tra chứng từ thanh toán mua nguyên liệu; không yêu cầu báo cáo việc thực hiện điều khoản đàm phán giảm giá). 

Bị cáo Cao Minh Quang được giao nhiệm vụ chỉ đạo định kỳ kiểm tra, đánh giá, tổng hợp tình hình mua, bảo quản, sử dụng thuốc Tamiflu, nguyên liệu Oseltamivir và sản xuất thuốc dự trữ.
Tuy nhiên, bị cáo Cao Minh Quang đã thiếu trách nhiệm, không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, không chỉ đạo kiểm tra để làm rõ số tiền hơn 3,8 triệu USD Công ty Dược phẩm Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp nguyên liệu nên không phát hiện được Công ty Dược phẩm Cửu Long đã giữ lại, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước. 

Đại diện Viện kiểm sát nhận định, bị cáo Cao Minh Quang đã không làm hết chức trách được giao. Các bị cáo còn lại thiếu trách nhiệm, chưa làm hết chức trách nhiệm vụ được giao trong việc kiểm tra, làm rõ số tiền 3,8 triệu USD mà Công ty được giảm giá nhưng không trả lại Bộ Y tế.
Theo đại diện Viện kiểm sát, các bị cáo trong vụ án không có tình tiết tăng nặng. Các bị cáo đều có tình tiết giảm nhẹ được ghi nhận cụ thể trong cáo trạng, các bị cáo tự nguyện nộp số tiền khắc phục hậu quả nên đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử có thể xử phạt các bị cáo dưới khung hình phạt, thể hiện sự khoan hồng của pháp luật.

Đối với bị cáo Cao Minh Quang, đại diện Viện kiểm sát nhận thấy không nhất thiết áp dụng hình phạt tù, để xem xét cho bị cáo được hưởng án treo thể hiện tính nhân đạo của pháp luật.