Nhật Bản - Hàn Quốc: Giai đoạn mới cho quan hệ song phương

Sau hơn một thập kỷ tranh cãi dẫn tới nhiều biện pháp trừng phạt và trả đũa lẫn nhau, quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc bắt đầu có bước chuyển biến tích cực hồi tháng 3 vừa qua sau khi Seoul công bố phương án bồi thường cho các nạn nhân bị cưỡng bức lao động thời chiến thông qua một quỹ do các doanh nghiệp tư nhân nước này đóng góp. Thay vì yêu cầu Nhật Bản chi trả trực tiếp như trước đây, Hàn Quốc chỉ đề nghị các công ty liên quan của nước láng giềng tham gia quỹ này trên tinh thần tự nguyện. Để bày tỏ thiện chí sẵn sàng bình thường hóa quan hệ, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã lên đường sang Nhật Bản để tham dự Hội nghị thượng đỉnh với Thủ tướng Fumio Kishida vào giữa tháng 3.

Chuyến thăm của Thủ tướng Fumio Kishida được cho là một bước đi nhằm đáp lại động thái tích cực từ Seoul. Ngay khi vừa đặt chân xuống thủ đô Hàn Quốc, nhà lãnh đạo Nhật Bản đã lập tức đến Nghĩa trang quốc gia Seoul, đặt hoa viếng các binh sĩ Hàn Quốc đã hy sinh để bảo vệ đất nước. Theo Giáo sư Lim Eun-jung, thuộc Đại học Quốc gia Kongju, đây là cử chỉ hòa giải đặc biệt của một nhà lãnh đạo Nhật Bản.

Quyết tâm thiết lập một khởi đầu mới cho mối quan hệ Hàn Quốc - Nhật Bản được hai bên thể hiện rõ ràng thông qua kết quả cuộc hội đàm giữa Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol và Thủ tướng Fumio Kishida. Hai nhà lãnh đạo đã nhất trí rằng, Hàn Quốc và Nhật Bản cần hợp tác chặt chẽ hơn nữa trong các chương trình nghị sự về an ninh, kinh tế và các vấn đề toàn cầu. Hai nhà lãnh đạo khẳng định, việc cải thiện quan hệ Hàn Quốc - Nhật Bản sẽ mang lại lợi ích to lớn cho người dân hai nước, đồng thời nhất trí phát triển quan hệ song phương lên tầm cao mới trong tương lai.

Theo đó, trong thời gian tới, hai bên sẽ thúc đẩy hợp tác toàn diện trong lĩnh vực an ninh và kinh tế, bao gồm cơ chế đối thoại an ninh giữa các cơ quan ngoại giao và an ninh, đối thoại an ninh kinh tế, đồng thời tiến hành các thủ tục khôi phục quy chế ưu đãi thương mại, hay còn gọi là “danh sách trắng”. Hai bên cũng thảo luận việc thúc đẩy hợp tác nghiên cứu phát triển trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ tiên tiến như không gian, lượng tử, trí tuệ nhân tạo (AI)...

Ngoài ra, chính phủ 2 nước nhất trí thảo luận các biện pháp cụ thể nhằm mở rộng giao lưu giữa các thế hệ tương lai, lấy thanh niên làm trung tâm, giúp người dân 2 nước tăng cường hiểu biết lẫn nhau, xây dựng tình hữu nghị và lòng tin lâu dài.

Phát biểu trong cuộc họp báo kết thúc hội đàm, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol khẳng định, chuyến thăm của Thủ tướng Fumio Kishida đánh dấu việc khôi phục ngoại giao con thoi giữa lãnh đạo hai nước, đồng thời phản ánh quá trình bình thường hóa quan hệ song phương hiện đang đi đúng hướng. Sự hợp tác ngày càng sâu sắc giữa hai nước trong lĩnh vực an ninh và kinh tế sẽ mang lại lợi ích cho người dân của cả hai quốc gia.

Theo các nhà phân tích, trong bối cảnh thế giới và khu vực chứng kiến nhiều biến động không ngừng và phải đối mặt với nhiều nguy cơ khó lường, Hàn Quốc và Nhật Bản chia sẻ các giá trị phổ quát và từng là những đồng minh thân thiết không thể từ bỏ những lợi ích ràng buộc chung về mặt an ninh và kinh tế. Động thái tích cực giữa các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc thời gian qua cho thấy, hai nước đã vượt qua những khúc mắc quá khứ để hướng tới mối quan hệ đôi bên cùng có lợi.