Động lực để phấn đấu

Những khó khăn...

Thời gian qua, số học sinh thi đỗ vào trường THPT chuyên của tỉnh đều là những học sinh giỏi của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Tuy nhiên trong quá trình học tập xa nhà phải mua sắm nhiều trang thiết bị cá nhân phục vụ học tập và sinh hoạt, nên nhiều học sinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, có hoàn cảnh gia đình khó khăn không có đủ điều kiện về chi phí học tập, sinh hoạt để theo học tại trường chuyên. Nhiều học sinh xuất sắc sau khi trúng tuyển, học tập tại trường, được chọn vào đội tuyển dự thi học sinh giỏi các môn văn hóa quốc gia nhưng không muốn tham gia, đặc biệt là học sinh khối lớp 11 và lớp 12 có tố chất nhưng không muốn vào đội tuyển học sinh giỏi các môn văn hóa bởi áp lực ôn luyện cũng như chính sách khuyến khích, ưu đãi và quyền lợi được hưởng sau khi đạt giải chưa tương xứng với thời gian, công sức, nguồn lực gia đình đầu tư. Do vậy, kết quả thi chọn học sinh giỏi các môn văn hóa cấp quốc gia trong 5 năm gần đây của trường THPT chuyên không ổn định. Nếu năm học 2015 - 2016 số học sinh tỉnh tham dự và đạt 22 giải/48 học sinh dự thi (tỷ lệ 46%), năm học 2019 - 2020 toàn tỉnh đạt 5 giải/40 học sinh dự thi (tỷ lệ 13%), thì sang năm học 2020 - 2021 số giải toàn tỉnh chi đạt 10 giải/38 học sinh dự thi (tỷ lệ 26%); chất lượng học sinh đạt giải chưa cao, trong đó: tỷ lệ 8,6% giải Nhì, 39,5% giải Ba, 51.9% giải khuyến khích, không có học sinh đạt giải nhất cấp quốc gia, đạt giải khu vực, quốc tế.

Nguyên nhân chủ yếu là các em học sinh tham gia đội tuyển học sinh giỏi các môn văn hóa phải chịu những áp lực rất lớn trong thời gian bồi dưỡng và dự thi; chi phí tài liệu, chi phí tham gia bồi dưỡng, thỉnh giảng mà gia đình học sinh phải chi trả là khá lớn, đặc biệt đối với những gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Bên cạnh đó, những chính sách hỗ trợ, khuyến khích, ưu đãi còn rất hạn chế; quyền lợi được hưởng sau khi các em đạt giải quốc gia, quốc tế không tương xứng với thời gian, công sức nguồn lực học sinh và gia đình đã đầu tư. Bên cạnh đó, áp lực đối với đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên giảng dạy tại trường THPT chuyên, đặc biệt trong việc bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi các cấp là rất lớn. Tuy nhiên tỉnh chưa có chính sách ưu đãi hợp lý đối với giáo viên, cán bộ quản lý có thành tích xuất sắc trong công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi.

Chính sách cần thiết

Trước yêu cầu của thực tiễn và để thu hút được học sinh năng khiếu trên địa bàn toàn tỉnh tham gia học tập và rèn luyện tại trường THPT chuyên tại kỳ họp thứ 05, HĐND tỉnh khóa XV, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã tập trung trí tuệ, thảo luận và kịp thời thông qua và ban hành Nghị quyết số 08/2021/NQ-HĐND, ngày 9/12/2021 quy định chính sách hỗ trợ học sinh trường THPT chuyên và mức thưởng, mức chi bồi dưỡng đối với giáo viên, cán bộ quản lý, chuyên gia, học sinh tham gia kỳ thi chọn học sinh giỏi các môn văn hóa cấp quốc gia, khu vực và quốc tế của tỉnh.

Cụ thể hỗ trợ thường xuyên đối với học sinh học tập tại trường THPT chuyên thuộc đối tượng con hộ nghèo, cận nghèo, mồ côi, nghị quyết quy định thời gian hỗ trợ theo thời gian học thực tế và không quá 9 tháng/năm học/học sinh. Theo đó học sinh được hỗ trợ mua tài liệu chuyên 105.000 đồng/tháng/học sinh; hỗ trợ tiền nhà ở đối với học sinh phải tự túc chỗ ở do nhà trường không thể bố trí ở nội trú trong trường (có khoảng cách từ nhà đến trường trên 10km): 105.000 đồng/tháng/học sinh.

Ngoài chính sách hỗ trợ trên, học sinh tham gia đội tuyển học sinh giỏi các môn văn hóa quốc gia, khu vực và quốc tế còn được hỗ trợ tiền ăn và chi phí tài liệu cho học sinh trong thời gian tham gia bồi dưỡng 100.000 đồng/học sinh/ngày trong thời gian không quá 90 ngày/kỳ thi; hỗ trợ học sinh thuộc đội tuyển dự thi học sinh giỏi các môn văn hóa cấp quốc gia, khu vực, quốc tế tham gia bồi dưỡng, ôn luyện ở ngoại tỉnh được hỗ trợ thêm tiền ở là 200.000 đồng/học sinh/ngày đối với kỳ thi; được hỗ trợ tiền tàu vé xe đi lại theo quy định hiện hành như chế độ công tác phí đối với cán bộ, công chức đi công tác trong nước với thời gian bồi dưỡng, ôn luyện ở ngoại tỉnh không quá 15 ngày/kỳ thi; hỗ trợ tiền ăn cho học sinh trong thời gian tham gia dự thi học sinh giỏi các môn văn hóa cấp quốc gia, khu vực, quốc tế là 150.000 đồng/học sinh/ngày đã phần nào giảm bớt những nỗi lo, khó khăn, gánh nặng về kinh phí của gia đình phụ huynh học sinh và nhà trường.

Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ đối với giáo viên, chuyên gia tham gia bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi các môn văn hóa quốc gia, khu vực và quốc tế cũng được tỉnh quan tâm, xây dựng trên cơ sở các quy định của pháp luật và tình hình thực tiễn, phù hợp với điều kiện nguồn lực của tỉnh.

Ngoài các chế độ chính sách hỗ trợ nói trên và các mức thưởng được quy định tại Nghị định số 110/2020/NĐ-CP, ngày 15/9/2020 của Chính phủ về chế độ khen thưởng đối với học sinh, sinh viên, học viên đoạt giải trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế; Nghị quyết số 08 của HĐND tỉnh còn quy định mức thưởng của tỉnh cho giáo viên, cán bộ quản lý và học sinh khi đạt giải học sinh giỏi quốc gia, khu vực và quốc tế các môn văn hóa. Trong đó thưởng học sinh đạt giải quốc tế Huy chương Vàng 20.000.000 đồng; Huy chương Bạc 15.000.000 đồng; Huy chương Đồng 10.000.000 đồng; Giải Khuyến khích 5.000.000 đồng. Thưởng học sinh đạt giải khu vực với Huy chương Vàng 10.000.000 đồng; Huy chương Bạc 7.000.000 đồng; Huy chương Đồng 5.000.000 đồng; Giải Khuyến khích 3.000.000 đồng. Thưởng học sinh đạt giải quốc gia tương ứng với giải Nhất (Huy chương Vàng): 6.000.000 đồng; giải Nhì (Huy chương Bạc): 4.000.000 đồng; giải Ba (Huy chương Đồng): 2.000.000 đồng; giải Khuyến khích: 1.000.000 đồng.

Đặc biệt, để khuyến khích, động viên kịp thời đội ngũ cán bộ, giáo viên đã có nhiều thành tích trong ôn luyện học sinh giỏi các kỳ thi quốc gia, khu vực và quốc tế, Nghị quyết đã quy định mức thưởng cán bộ quản lý và giáo viên khi học sinh đạt giải trong các kỳ thi thì nhóm giáo viên trực tiếp bồi dưỡng được thưởng bằng 30% tổng mức thưởng cho các học sinh đoạt giải. Cán bộ quản lý (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng) được giao phụ trách đội tuyển được thưởng bằng 5% tổng mức thưởng cho các học sinh đạt giải... với tổng nguồn kinh phí thực hiện chính sách hỗ trợ hàng năm gần 3 tỷ đồng.

Nghị quyết số 08 của HĐND tỉnh có ý nghĩa quan trọng đối với công tác phát hiện và bồi dưỡng nhân tài của ngành Giáo dục nói riêng và của tỉnh nói chung. Đáp lại lòng mong mỏi của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, tiếp sức để học sinh, cán bộ quản lý, giáo viên có thêm động lực để phấn đấu, góp phần bổ sung nguồn nhân lực có chất lượng của tỉnh trong những năm tiếp theo.