Đề nghị BHYT chi trả cho sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt trong điều trị trẻ dưới 6 tuổi

Tham gia ý kiến, đại biểu Lò Thị Luyến, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên đề nghị ban hành quy định để bảo hiểm y tế chi trả cho sản phẩm dinh dưỡng trong điều trị trẻ dưới 6 tuổi bị mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính (thể vừa và thể nặng).

Theo đại biểu, trẻ không phân biệt nhà giàu hay nhà nghèo đều có thể bị suy dinh dưỡng. Gia đình có điều kiện sẽ tìm cách để can thiệp ngay nhằm cải thiện thể trạng sức khỏe và số trẻ này sẽ không bị rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính. Trẻ con nhà nghèo, sinh sống ở vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số đa số sẽ bị rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính do không có điều kiện chăm sóc đảm bảo dinh dưỡng.

Sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt (trong thành phần có đủ năng lượng, dưỡng chất và vi dưỡng chất, có thể dùng thay thế hoàn toàn bữa ăn cho trẻ) như là một loại thuốc cứu cánh trong điều trị. Trẻ dưới 6 tuổi được Nhà nước cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí nhưng sản phẩm này không được gọi là thuốc nên không được bảo hiểm y tế chi trả, trong khi gia đình thì khó khăn không có tiền mua nên rất cần có chính sách hỗ trợ từ ngân sách để đảm bảo yếu tố bền vững trong điều trị, cứu lấy sinh mạng và giúp số trẻ này được phát triển bình thường.

Đại biểu Lò Thị Luyến cho rằng, sản phẩm dinh dưỡng là thuốc hay thực phẩm chức năng không quan trọng, quan trọng nhất là nó điều trị trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính hiệu quả, chỉ có điều chúng ta có chấp nhận cho bảo hiểm y tế chi trả cho sản phẩm này hay không. Sản phẩm này đã được Tổ chức Y tế thế giới chính thức giới thiệu công thức từ 2007, khuyến cáo sử dụng sản phẩm để điều trị cho trẻ bị mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính, hiện có 53 quốc gia trên thế giới đã phân bổ kinh phí chi trả cho sử dụng sản phẩm này điều trị cho trẻ (khu vực châu Á có: Indonesia, Philippin, Đôngtimo, riêng Campuchia đưa vào danh mục là thuốc thiết yếu).

Thực tiễn tại Điện Biên, hiện nay tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới 34,9%, số trẻ suy dinh dưỡng (trong đó: thể nhẹ cân: 17,3%; thể thấp còi: 27%; thể cấp tính vừa: 7,5%; thể cấp tính nặng: 0,9%...). Từ năm 2019 đến 2021 Điện Biên được Unicef và Tổ chức Tầm nhìn thế giới lựa chọn để hỗ trợ thực hiện mô hình can thiệp dùng sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt điều trị cho trẻ bị mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính (thể vừa và thể nặng), với tổng số trẻ được tham gia điều trị là 360 trẻ, kết quả số trẻ được dùng sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt để điều trị của 2 mô hình đều đáp ứng rất tốt (tỷ lệ phục hồi hoàn toàn của trẻ ở mô hình Unicef là 82,7%, Tổ chức Tầm nhìn thế giới là 68,7%).

“Việt Nam chúng ta là nước đầu tiên ở châu Á và là nước thứ hai trên thế giới phê chuẩn công ước của Liên Hợp quốc về quyền trẻ em (20/10/1990, đến nay đã được 32 năm), Việt Nam cũng được đánh giá là quốc gia đã đảm bảo về an ninh lương thực, chính sách an sinh xã hội được quan tâm nhưng tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng vẫn ở mức cao so với các nước trên thế giới và khu vực. Bên cạnh việc thực hiện các giải pháp tư vấn, hướng dẫn chế độ dinh dưỡng, truyền thông nâng cao nhận thức thì việc dành ngân sách từ quỹ bảo hiểm y tế chi trả cho sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt để điều trị cho trẻ là yếu tố bền vững để cải thiện tình trạng trên” - Đại biểu Lò Thị Luyến nêu ý kiến.

Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên, cho biết: Dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) trình Quốc hội tại kỳ họp này không đề cập sản phẩm dinh dưỡng trong điều trị, kể cả khái niệm, nguyên tắc trong việc chỉ định điều trị. Theo Điều 65 Dự thảo Luật và trong Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng, các Chương trình mục tiêu quốc gia thì việc phòng chống suy dinh dưỡng tới đây vẫn chỉ được thực hiện bằng tư vấn, hướng dẫn chế độ dinh dưỡng, truyền thông nâng cao nhận thức, thực hành dinh dưỡng hợp lý như những giai đoạn trước đã làm. Như vậy, hàng năm sẽ có 90% trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính nặng không được điều trị hiệu quả và nếu bị mắc các bệnh khác thì sinh mạng trẻ sẽ bị đe dọa, nguy cơ tử vong cao gấp 20 lần so với trẻ không bị suy dinh dưỡng.

Đại biểu cho rằng, nội dung giải trình “Việc quy định bảo hiểm y tế chi trả cho sản phẩm dinh dưỡng không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Khám bệnh, chữa bệnh” là chưa thỏa đáng. Theo quy định Quốc hội có đủ thẩm quyền để quy định một vài điều tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi này để sửa đổi một vài điều của Luật Bảo hiểm y tế hiện hành.

Đối với ý kiến cho rằng, nếu được bảo hiểm y tế chi trả có thể sẽ bị lạm dụng kê đơn, đại biểu khẳng định, từ 2009 đến nay, Việt Nam đã có 22 tỉnh, thành phố được Unicef và các tổ chức quốc tế khác hỗ trợ để thực hiện mô hình điểm sử dụng sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt điều trị cho trẻ. Quy trình phân phối và quản lý sản phẩm chặt chẽ được thực hiện như quản lý thuốc tại cơ sở, trẻ được khám, theo dõi định kỳ, cấp phát và cho ăn theo đúng liều lượng và cân nặng của trẻ tại thời điểm khám. Sản phẩm này nếu dùng tùy tiện lại có tác hại cho sức khỏe nên sẽ không có chuyện lạm dụng để kê đơn.

“Với một số những phân tích nêu trên, đề nghị Bộ Y tế, cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội quan tâm, bàn thảo thấu đáo, toàn diện vấn đề này và ban hành được cơ sở pháp lý để Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả cho sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt điều trị cho trẻ dưới 6 tuổi bị mắc bệnh suy dinh dưỡng cấp tính thể vừa và thể nặng” - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên đề nghị.