Phim Việt doanh thu trăm tỷ đồng: Cú hích cho công nghiệp điện ảnh

Một cảnh trong phim “Em và Trịnh”.

"Giải mã" phim doanh thu trăm tỷ

Tạo hiệu ứng lớn nhất là phim “Nhà bà Nữ” của đạo diễn, nhà sản xuất, diễn viên Trấn Thành hiện vẫn đang chiếu rạp. Phim xoay quanh gia đình bà Nữ bán bánh canh với 3 thế hệ sống chung đầy phức tạp, nhưng cũng có nhiều thú vị. Từ khi khởi chiếu vào mùng Một Tết Quý Mão, phim liên tục cán những kỷ lục: Phim Việt có số lượng suất chiếu cao nhất mọi thời đại với 4.500 suất/ngày, phim Việt đạt mốc 110 tỷ nhanh nhất mọi thời đại - sau 4 ngày chiếu, phim có doanh thu trong ngày cao nhất lịch sử phim Việt với 36,6 tỷ đồng, phim cán mốc 300 tỷ đồng chỉ sau 11 ngày khởi chiếu, phim bán được 5 triệu vé sau 19 ngày và hiện đã đạt doanh thu gần 500 tỷ đồng, trở thành phim Việt có doanh thu cao nhất lịch sử… “Nhà bà Nữ” đang tấn công các thị trường điện ảnh lớn và nổi tiếng khắt khe như: Mỹ, Australia, Singapore, Canada trong tháng 3 này, hứa hẹn tiếp tục tăng doanh thu. Đây thực sự là thành công đáng mơ ước không chỉ với phim Việt Nam mà với bất cứ tác phẩm nào khi đặt chân đến nước ta.

Ra rạp cùng thời điểm với “Nhà bà Nữ”, phim “Chị chị em em 2” của đạo diễn Vũ Ngọc Đãng cũng gia nhập danh sách “phim trăm tỷ”, dù giới hạn độ tuổi xem phim (không dành cho khán giả dưới 18 tuổi). Trước đó, có nhiều phim Việt cán mốc doanh thu 100 tỷ đồng, như: “Bố già”, “Hai Phượng”, “Cua lại vợ bầu”, “Mắt biếc”, “Tiệc trăng máu”, “Gái già lắm chiêu”, “Lật mặt: 48 giờ”, “Lật mặt: Nhà có khách”, “Siêu sao siêu ngố”, “Em và Trịnh”… Một số phim Việt bắt đầu hoặc chuẩn bị ra rạp, có triển vọng trở thành “bom tấn” với doanh thu “khủng”, như: “Siêu lừa gặp siêu lầy” của đạo diễn Võ Thanh Hòa; “Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh” của đạo diễn Lý Hải…

Nhìn vào danh sách “phim trăm tỷ”, hầu hết là phim có đề tài gắn liền với cuộc sống, như gia đình, tâm lý lãng mạn, hành động đan xen yếu tố hài hước và tình cảm. Về công thức để làm nên những phim Việt “bom tấn” như vậy, nhà báo Hoàng Tuấn, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Thế giới điện ảnh Hoàng Tuấn cho biết, từ thành công của “Nhà bà Nữ”, có thể thấy đây là phim được làm bởi đạo diễn, nhà sản xuất đã có thương hiệu, diễn viên được yêu mến; nội dung phim “đánh” vào số đông khán giả, phù hợp với nhiều người; phim được đầu tư chỉn chu, kỹ càng, đi sâu đến tận cùng nên “chạm” đến người xem; truyền thông tốt khiến khán giả tò mò, tin tưởng phim hay…

 Khán giả Trần Hà Phương (18 tuổi, phường Láng Thượng, quận Đống Đa) chia sẻ: “Các phim mình đi xem đều khá ăn khách, vì chúng đều bám sát đời sống, dễ xem, giới thiệu tốt, lại chiếu vào thời điểm khán giả có nhu cầu giải trí cao. Bên cạnh đó, mình cũng rất muốn ủng hộ phim Việt”.

Phim “Nhà bà Nữ” với doanh thu hiện tại gần 500 tỷ đồng, tạo cú hích lớn cho điện ảnh Việt Nam.

Tạo đà phát triển công nghiệp điện ảnh

Dù đạt doanh thu kỷ lục, nhưng phim của đạo diễn, nhà sản xuất Trấn Thành như “Bố già”, “Nhà bà Nữ” vẫn nhận được ý kiến trái chiều của cả giới chuyên môn và khán giả về chất lượng. Tiến sĩ Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam cho rằng, công chúng hay những người làm phê bình, truyền thông hiện nay đôi khi còn lúng túng khi xác định các dòng chảy, xu thế điện ảnh mới. “Tôi quan sát thấy một số người trong nghề không coi trọng các phim Việt ăn khách, xem nhẹ, gọi đó là “hàng chợ” chỉ mang tính giải trí. Đây là suy nghĩ chưa thấu đáo. Các tác phẩm gần gũi, mang hơi thở cuộc sống, phản ánh bức tranh của tầng lớp lao động bình dân, truyền tải triết lý đáng suy ngẫm về gia đình, quan hệ giữa người với người, tạo hiệu ứng xã hội lớn như vậy cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để học hỏi, phát huy”, Tiến sĩ Ngô Phương Lan nói.

Thực tế, có phim được đầu tư chỉn chu, đánh giá cao về chất lượng cũng như có sức ảnh hưởng từ phim doanh thu tốt trước đây là “Thanh Sói” (tiền truyện của “Hai Phượng” đã đạt 200 tỷ đồng tiền bán vé) nhưng lại thất bại khi ra rạp hồi cuối năm 2022. Theo Tiến sĩ Ngô Phương Lan, xu hướng điện ảnh cần bảo đảm tính dân tộc, nghệ thuật nhưng cũng phải mang tính đại chúng. Kể cả với phim Nhà nước đặt hàng cũng cần theo quan điểm nay để đến với công chúng. Đạo diễn, nhà sản xuất phim Trấn Thành cho biết, động lực lớn nhất của anh khi làm phim là hướng đến số đông khán giả, vì khán giả. Doanh thu là phần thưởng sau những nỗ lực hết mình.

Theo Phó Tổng Biên tập Tạp chí Thế giới điện ảnh Hoàng Tuấn, sau hai năm chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, có những bộ phim doanh thu trên 100 tỷ đồng, thậm chí bùng nổ như “Nhà bà Nữ”, là cú hích cho toàn ngành, tạo đà cho sự phát triển công nghiệp điện ảnh. Bởi, càng có nhiều phim doanh thu tốt, nhà sản xuất càng có cơ hội tái đầu tư cho những bộ phim khác, tạo thói quen đến rạp cho khán giả...

Phó GS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trung ương cho rằng, giới hoạt động điện ảnh cần nghiên cứu thị trường, xu hướng làm phim, tác động của những có doanh thu cao tới phát triển công nghiệp điện ảnh, để từ đó có đề xuất, kiến nghị về cơ chế, chính sách khuyến khích, động viên, tạo điều kiện cho ngành và người làm nghề tiếp tục tạo đột phá.