Người dân chưa mặn mà với xăng E5

Ngày 22/11/2012, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 53/2012/QĐ – TTg về việc ban hành lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống. Theo đó, từ ngày 1/12/1015 xăng sinh học E5 được sản xuất, phối chế, kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên toàn quốc. Thực hiện theo quyết định trên, tỉnh ta đã triển khai bán thí điểm xăng sinh học E5 tại Cửa hàng Xăng dầu số 3, thuộc Công ty Xăng dầu Điện Biên. Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Quang Hưng, Giám đốc Công ty Xăng dầu Điện Biên cho biết: Để triển khai bán thí điểm xăng E5, đơn vị đã đầu tư kinh phí để cải tạo và tiến hành xúc rửa bồn, chuyển đổi bể chứa, cột bơm nhằm đảm bảo đưa sản phẩm vào lưu thông an toàn. Bởi đặc tính của xăng E5 là dễ hòa tan với nước nên bồn rửa phải được khép kín, tránh tình trạng nước phản ứng với cồn sinh học làm biến đổi màu sắc và kết tủa, làm hao hụt nhiên liệu. Tại điểm bán xăng, đơn vị đã có thông báo bằng băng rôn để khách hàng dễ nhận biết.

Tuy nhiên, sau 6 tháng triển khai, lượng xăng bán ra rất khiêm tốn. Đến hết tháng 5/2016, sản lượng xăng E5 bán ra chỉ đạt 11,68m³, trong khi tổng sản lượng xăng A92 và A95 bán ra toàn tỉnh đạt trên 12.136m³. Theo thống kê, sản lượng xăng bán ra tại Cửa hàng Xăng dầu số 3 trung bình mỗi tháng khoảng 135m³, trong khi xăng E5 chỉ bán được khoảng 2,5m³, chiếm 1,85% tổng sản lượng xăng bán ra của Cửa hàng. Lý giải cho tình trạng xăng E5 trên địa bàn tỉnh tiêu thụ thấp, ông Nguyễn Văn Dũng, Trưởng phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương cho biết: Một trong những nguyên nhân chủ yếu là do tâm lý e ngại của người dân. Bởi đây là loại xăng mới đưa vào kinh doanh thí điểm trên địa bàn, người tiêu dùng còn thiếu thông tin về tính năng, lợi ích và cả niềm tin vào xăng sinh học E5. Ngoài ra, do là tỉnh miền núi, nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế; thông tin tuyên truyền về chất lượng, hiệu quả kinh tế và ý nghĩa của việc sử dụng xăng E5 để người tiêu dùng hiểu và tin dùng vẫn chưa thực sự hiệu quả. Thậm chí nhiều người khi được hỏi vẫn không biết xăng E5 là loại xăng gì. Về mặt quản lý, cũng không thể sử dụng mệnh lệnh hành chính hay đưa ra chế tài xử phạt để buộc người tiêu dùng sử dụng sản phẩm xăng E5 vì dù sao đây cũng là quyền tự do lựa chọn sản phẩm của người tiêu dùng. Bởi vậy, việc thay đổi thói quen sử dụng xăng truyền thống của người tiêu dùng không thể trong “một sớm, một chiều” như mong muốn mà cần có thời gian để tuyên truyền, vận động, để cộng đồng nâng cao nhận thức về loại sản phẩm mới này.

Hệ thống cửa hàng bán xăng E5 còn quá ít, không thuận lợi cho người tiêu dùng cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người mặc dù đã biết về những lợi ích của xăng E5 song vẫn không mặn mà với loại nhiên liệu sinh học này. Nhiều ý kiến cho rằng, do xăng E5 chưa được bán rộng rãi ở tất cả các điểm bán xăng dầu, nên dù khách hàng có nhu cầu cũng không dễ tìm mua. Thực tế trên địa bàn tỉnh hiện có trên 50 cửa hàng bán xăng, song mới có 1 cửa hàng duy nhất bán xăng E5. Anh Đinh Hồng Sơn, tổ dân phố 1, phường Him Lam, TP. Điện Biên là người đã dùng thử xăng E5 chia sẻ: Tôi đã biết đến lợi ích của xăng E5 thông qua các phương tiện thông tin đại chúng nên quyết định dùng thử. Tuy nhiên sau một thời gian sử dụng xăng E5, tôi thấy rất bất tiện và phiền phức bởi nhà và cơ quan tôi đang công tác đều ở phường Him Lam, nên tôi rất ít khi xuống đến khu vực Cửa hàng Xăng dầu số 3. Mặc dù trung bình mỗi tuần chỉ đổ xăng một lần, song mỗi lần xe sắp hết xăng lại phải đi quãng đường khá xa mới mua được xăng E5. Đấy là chưa kể những lúc xe hết xăng giữa đường, không còn cách nào khác phải mua xăng tại cây xăng gần nhất.

Một nguyên nhân quan trọng nữa là giá thành sản xuất xăng E5 còn cao nên giá bán lẻ xăng E5 trên thị trường có tính cạnh tranh thấp. Cụ thể, theo quy định về giá bán xăng áp dụng từ 15 giờ ngày 4/6/2016, giá xăng A92 hiện đang bán là 16.830 đồng/lít, còn xăng E5 có giá bán 16.290 đồng/lít. Như vậy, chênh lệch giá bán giữa xăng A92 và xăng E5 là 540 đồng/lít. Mặc dù giá bán xăng E5 luôn thấp hơn xăng A92 xong mức chênh lệch này chưa đủ sức hấp dẫn để đánh bật xăng A92 ra khỏi thói quen sử dụng của khách hàng. Thực trạng người dân sử dụng xăng E5 không cao, hiệu quả kinh doanh thấp, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp, nhiều cửa hàng không dám mạo hiểm cũng là lý do gây khó khăn khi chuyển đổi sang kinh doanh xăng E5. Với thực tế như hiện nay, lộ trình đưa người tiêu dùng đến với xăng E5 ở tỉnh ta vẫn còn nhiều gian nan.

Để xăng E5 có thể phát triển bền vững trên trị trường, cần có cơ chế hỗ trợ khuyến khích các cửa hàng kinh doanh xăng dầu bán rộng rãi xăng E5 để người dân có thể mua dễ dàng. Cùng với đó, để xăng E5 được đông đảo người tiêu dùng chấp nhận, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tính an toàn, lợi ích môi trường và kinh tế của loại nhiên liệu này.