Thận trọng điều hành chính sách tiền tệ

Trợ lực từ lãi suất, tỷ giá

Theo thông tin mới nhất từ NHNN, đến ngày 26-6, tín dụng toàn hệ thống tăng gần 6,9% so cuối năm 2017. Chia sẻ về điều hành tín dụng của cơ quan quản lý, Vụ trưởng CSTT (NHNN) Phạm Thanh Hà cho biết: Trên cơ sở mục tiêu định hướng năm 2018 có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế, NHNN điều hành các giải pháp nhằm kiểm soát quy mô tín dụng phù hợp chỉ tiêu định hướng và linh hoạt điều chỉnh phù hợp với điều kiện thực tiễn, đồng thời nâng cao chất lượng tín dụng, hỗ trợ tổ chức tín dụng (TCTD) mở rộng tín dụng có hiệu quả vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, tạo điều kiện thuận lợi trong tiếp cận vốn vay của doanh nghiệp và người dân.

Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng HD Bank (Hà Nội).

Tại Chỉ thị 01/CT-NHNN, Thống đốc NHNN chỉ đạo các TCTD rà soát các biện pháp để giảm lãi suất cho vay, chia sẻ khó khăn với khách hàng; đồng thời, trên cơ sở đánh giá các nền tảng kinh tế vĩ mô, NHNN đã giảm lãi suất niêm yết chào mua thị trường mở (OMO) từ 5%/năm xuống 4,75%/năm để hỗ trợ TCTD có điều kiện giảm lãi suất. Mặt bằng lãi suất về cơ bản tiếp tục duy trì ổn định, một số TCTD đã giảm khoảng 0,5%/năm lãi suất cho vay đối với các khách hàng tốt thuộc lĩnh vực ưu tiên (về mức tối đa 6%/năm). Qua đó, đã hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp, người dân tiếp cận tín dụng với chi phí thấp.

Mặt khác, thanh khoản hệ thống TCTD được bảo đảm, lãi suất liên ngân hàng ổn định ở mức thấp. Điều này góp phần giảm lãi suất trái phiếu Chính phủ, từ đó giảm chi phí huy động vốn cho ngân sách nhà nước, cụ thể: lãi suất giảm ở tất cả các kỳ hạn, với mức giảm từ 0,66% đến 1,52%/năm so với cuối năm 2017.

Dư nợ tín dụng tăng ngay từ đầu năm; mặt bằng lãi suất cho vay ổn định; tín dụng đối với một số lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ diễn biến tích cực. Nhờ vậy, dù tăng trưởng tín dụng sáu tháng đầu năm thấp hơn so cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm trước tăng 7,54%) nhưng vẫn hỗ trợ nền kinh tế tăng trưởng tới 7,08%, cao nhất so cùng kỳ của bảy năm qua.

Không chỉ góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý, NHNN điều hành đồng bộ và linh hoạt các công cụ CSTT phù hợp với diễn biến thị trường tiền tệ, bảo đảm thanh khoản hệ thống, ổn định thị trường tiền tệ và kiểm soát lạm phát theo mục tiêu. Điều hành linh hoạt tỷ giá trung tâm kết hợp với điều chỉnh linh hoạt tỷ giá mua ngoại tệ từ TCTD theo sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế, trên cơ sở phối hợp đồng bộ với các công cụ CSTT khác. Nhờ đó, NHNN tiếp tục mua ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối nhà nước. Đồng thời, kết hợp hài hòa với việc trung hòa lượng tiền đưa ra trên thị trường mở, đã giúp cho tỷ giá và thị trường ngoại tệ ổn định. Diễn biến tỷ giá sáu tháng đầu năm tăng xấp xỉ 1%. Thanh khoản thị trường thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của nền kinh tế được đáp ứng đầy đủ, kịp thời.

Chủ động, linh hoạt, thận trọng trong điều hành

CSTT và hoạt động ngân hàng sáu tháng đầu năm đã có những kết quả tích cực ban đầu. Tuy nhiên, với những thay đổi chính sách tài chính, thương mại cùng sự biến động của giá cả hàng hóa thế giới trong thời gian qua, nhất là diễn biến giá dầu,… đang đòi hỏi CSTT cần có những bước đi thận trọng hơn trong điều hành.

Trong sáu tháng đầu năm, NHNN đã mua thêm khoảng hơn 11 tỷ USD, tăng dự trữ ngoại hối lên khoảng hơn 63,5 tỷ USD. Theo Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng, kết quả này cho thấy “các giải pháp điều hành của Chính phủ và của NHNN đã góp phần củng cố lòng tin vào đồng Việt Nam, giúp cho thị trường ngoại tệ và tỷ giá giữ vững sự ổn định”.

Tuy nhiên, kể từ khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) điều chỉnh tăng lãi suất lần thứ hai trong năm vào giữa tháng 6, thị trường ngoại tệ trong nước đã có biến động, tỷ giá trong những ngày gần đây có bước tăng mạnh. Mặc dù diễn biến này vẫn nằm trong tầm kiểm soát của Chính phủ và NHNN, song cũng sẽ có những tác động không nhỏ buộc nhà điều hành phải lưu ý, nhất là trong thời điểm cuối năm khi nhu cầu USD của doanh nghiệp tăng cao và FED có thể còn có nhiều lần điều chỉnh lãi suất nữa trong năm.

Theo TS Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), từ nay đến cuối năm, để thực hiện tốt các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển năm 2018, CSTT cần được điều hành thận trọng, linh hoạt, kết hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng. Cần kiểm soát tốt chất lượng tín dụng, nhất là tín dụng cho tiêu dùng; chú trọng cho vay các lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, nông thôn, kinh doanh hàng xuất khẩu, công nghiệp phụ trợ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cũng đề nghị các bộ, ngành cùng phối hợp với NHNN để hỗ trợ tín dụng hiệu quả nhất cho người dân khu vực nông nghiệp, nông thôn, các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Theo Vụ trưởng CSTT Phạm Thanh Hà, trong những tháng tiếp theo của năm 2018, NHNN tiếp tục điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, thận trọng, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý; bảo đảm thanh khoản của các TCTD, ổn định thị trường tiền tệ, thị trường ngoại hối. Trong đó chú trọng: Điều hành chủ động, linh hoạt nghiệp vụ thị trường mở nhằm bảo đảm thanh khoản cho hệ thống, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối và kiểm soát lạm phát; tiếp tục thực hiện tái cấp vốn cho TCTD với khối lượng, lãi suất và thời hạn hợp lý; điều hành lãi suất phù hợp cân đối vĩ mô, lạm phát và thị trường tiền tệ; điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp với diễn biến thị trường, các cân đối vĩ mô, tiền tệ và mục tiêu CSTT nhằm ổn định thị trường ngoại tệ; tăng quy mô dự trữ ngoại hối nhà nước khi có điều kiện thuận lợi…