Xử lý rác thải nông thôn còn bất cập

Lượng rác thải sinh hoạt thải ra môi trường trên địa bàn huyện Ðiện Biên trung bình khoảng 17 tấn/ngày, trong khi công tác thu gom, xử lý hiện đang gặp nhiều khó khăn. Trước hết là do hiện nay toàn huyện mới chỉ có 13 xã vùng lòng chảo được cấp kinh phí để thu gom, vận chuyển rác thải đến bãi rác. Trước đây, rác thải trên địa bàn huyện được thu gom và vận chuyển đến bãi rác Púng Min, xã Pom Lót. Từ tháng 3/2019, bãi rác Púng Min tạm dừng hoạt động nên toàn bộ số rác thải của huyện được vận chuyển lên bãi rác Noong Bua (TP. Ðiện Biên Phủ). Song từ ngày 30/6/2019, bãi rác Noong Bua chính thức đóng cửa, rác thải trên địa bàn huyện lại gom về bãi rác Púng Min. Sự thay đổi như vậy cũng ảnh hưởng đến quá trình thu gom, vận chuyển rác thải. Trong khi hiện nay chưa có kinh phí để xử lý rác; một bộ phận người dân thiếu ý thức vẫn xả rác bừa bãi.

Ðối với 12 xã vùng ngoài thì công tác xử lý rác thải còn gặp nhiều khó khăn hơn. Bởi hiện nay, các xã này chưa có nguồn kinh phí để tổ chức thu gom, vận chuyển rác thải về bãi rác, mà chủ yếu vẫn do người dân tự xử lý. Chính vì vậy, có nhiều xã người dân xả rác bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường. Nà Tấu là một trong những xã có lượng rác thải sinh hoạt hàng ngày lớn; đặc biệt là tại khu vực chợ Nà Tấu. Trước thực trạng trên, chính quyền xã Nà Tấu đã tăng cường tuyên truyền, vận động người dân xả, thải rác đúng nơi quy định để bảo vệ môi trường, góp phần thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới song kết quả rất hạn chế. Chính vì vậy, tại khu vực chợ Nà Tấu đã hình thành bãi rác tự phát từ nhiều năm nay với số lượng lớn. Theo phản ánh của người dân sống gần bãi rác tự phát, mùa mưa nước từ khu tập trung rác chảy xuống đồng ruộng, sông suối; mùa hè mùi hôi thối bốc lên ảnh hưởng đến cuộc sống cũng như sinh hoạt của các hộ dân xung quanh. Ðược biết, trước đây UBND xã Nà Tấu đã thành lập tổ quản lý môi trường, thường xuyên đi kiểm tra, nhắc nhở và ngăn chặn các hành vi đổ rác sai quy định của người dân. Ðồng thời, tổ chức tuyên truyền, vận động người dân đào hố chôn lấp, phân loại rác thải gia đình. Tuy nhiên, tình trạng xả rác sai quy định vẫn xảy ra, bởi chính quyền xã không có chế tài xử phạt.

Tình trạng xả rác không đúng nơi quy định cũng xảy ra phổ biến trên địa bàn xã Mường Lói. Ông Lò Văn Siêng, Chủ tịch UBND xã Mường Lói cho biết: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng xả rác bừa bãi. Trước tiên do ý thức, phong tục tập quán của người dân tộc thiểu số. Nguyên nhân khác là do xã chưa bố trí được nơi xử lý rác thải tập trung. Giải pháp tạm thời là chính quyền xã tăng cường tuyên truyền vận động nhân dân tập trung thu gom, đốt rác. Hiện nay, trên địa bàn xã đã có một số bản xây dựng các bể đốt rác theo nhóm hộ gia đình. Song lượng rác nhiều nên xã chưa thể giải quyết được vấn đề ô nhiễm môi trường do rác thải.

Ông Ðặng Văn Tuấn, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ðiện Biên cho biết: Hiện nay, việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, đặc biệt việc xả rác thải của người dân đang được các cơ quan chức năng trên địa bàn huyện Ðiện Biên quan tâm thực hiện. Khó khăn nhất hiện nay là đối với khu vực các xã vùng ngoài lòng chảo, đặc biệt trên địa bàn xã Nà Tấu, Mường Nhà, Mường Lói, lượng rác thải rất lớn chưa được thu gom, xử lý. Ðể hạn chế tình trạng xả rác gây ô nhiễm môi trường, trước mắt huyện khuyến khích các xã bố trí bãi đất trống, cách xa khu dân cư, đầu nguồn nước để làm điểm tập kết rác thải. Ðồng thời, thành lập tổ công tác của xã tuyên truyền, nhằm thay đổi tập quán, thói quen xả rác, chất thải tùy tiện của người dân.