Quốc hội cần lựa chọn vấn đề bức xúc, tầm vĩ mô để giám sát

Lựa chọn vấn đề bức xúc, tầm vĩ mô để giám sát chuyên đề

Cho ý kiến vào dự kiến Chương trình hoạt động giám sát của Quốc hội năm 2018, nhiều đại biểu đánh giá nội dung chương trình giám sát đề ra cho năm 2017 của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về cơ bản là phù hợp, bám sát tình hình thực tế, nhận được sự đồng thuận cao của đại biểu Quốc hội. Trong giám sát chuyên đề, các nội dung được lựa chọn đều là những vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội, thiết thực đối với phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, được đại biểu Quốc hội, cử tri và dư luận cả nước ghi nhận, đánh giá cao.

Bên cạnh đó, các hoạt động giám sát khác như giám sát văn bản quy phạm pháp luật, xem xét báo cáo, giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri, khiếu nại, tố cáo của công dân… vẫn tiếp tục được triển khai theo đúng kế hoạch, đóng góp tích cực vào kết quả hoạt động giám sát chung của Quốc hội. 

Về đề xuất nội dung chuyên đề cần giám sát, các đại biểu đã cân nhắc, lựa chọn 2 nội dung trong 4 nội dung được đề xuất. Đó là: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước; việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, vốn vay nước ngoài để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển kinh tế-xã hội; việc thi hành pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; việc thực hiện chính sách, pháp luật hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi. 

Qua thảo luận, nhiều ý kiến đại biểu đề xuất lựa chọn giám sát nội dung: Việc thực hiện chính sách, pháp luật hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Theo đại biểu Bùi Sỹ Lợi (tỉnh Thanh Hóa) hiện nay có rất nhiều chính sách dành cho đồng bào dân tộc nhưng thực tiễn cho thấy đời sống của bà con còn rất khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo hơn 20%, chiếm 50% tổng số hộ nghèo của cả nước... Đại biểu cho rằng, nếu lựa chọn giám sát chuyên đề này, sẽ là căn cứ để nghiên cứu xây dựng pháp luật để thúc đẩy sự phát triển đồng bào dân tộc và miền núi.

Dự án Luật đưa vào Chương trình phải đầy đủ hồ sơ

Thảo luận về dự kiến Chương trình, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng, thời gian qua, thực hiện các quy định mới của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan đã có nhiều cố gắng trong việc xây dựng luật, pháp lệnh, góp phần nâng cao chất lượng cũng như bảo đảm tiến độ chuẩn bị các dự án. Công tác xây dựng pháp luật đã có những chuyển biến tích cực. Việc ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành được quan tâm hơn.

Tuy nhiên, việc lập, triển khai thực hiện Chương trình vẫn còn những hạn chế chậm được khắc phục như: Chương trình vẫn phải điều chỉnh nhiều; chất lượng chuẩn bị của một số dự án còn hạn chế, có dự án còn phải thay đổi khá nhiều về nội dung, phạm vi, đối tượng điều chỉnh; tình trạng nợ văn bản quy định chi tiết thi hành luật vẫn chưa được khắc phục triệt để, có trường hợp nợ nhiều năm chưa được ban hành...

Qua thảo luận, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với các nguyên tắc trong việc lập Chương trình năm 2018 và điều chỉnh Chương trình năm 2017. Trong đó nhấn mạnh: Ưu tiên đưa vào Chương trình các dự án, dự thảo để triển khai thực hiện văn kiện Đại hội XII của Đảng, các nghị quyết, kết luận của các Hội nghị Trung ương, của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; đáp ứng yêu cầu về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm thực hiện Hiến pháp, các luật, pháp lệnh, nghị quyết đã được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua. Xem xét các dự  án đã có trong chương trình của các năm trước nhưng chưa chuẩn bị kịp, chuyển tiếp vào Chương trình mới.

Đại biểu Ngọ Duy Hiểu (TP. Hà Nội).

Để tăng hiệu quả xây dựng pháp luật trong thời gian tới, đại biểu Ngọ Duy Hiểu (TP. Hà Nội) đề nghị các sáng kiến đề xuất xây dựng luật cần phải bám sát yêu cầu cuộc sống, là những vấn đề cử tri quan tâm. Dẫn chứng tại các cuộc họp tổ, thảo luận nội dung này, nhiều đại biểu Quốc hội còn băn khoăn những dự án Luật được đề xuất bao hàm vấn đề gì, đó có phải là những vấn đề cuộc sống đặt ra hay không, trong khi yêu cầu xây dựng pháp luật rất nhiều, phải cân nhắc luật nào trước, sau nào sau...

Trên cơ sở đó, đại biểu đề xuất trong Chương trình cần có thông tin đề cương về nội dung, định hướng, phạm vi điều chỉnh của dự án luật được trình để làm căn cứ cho đại biểu Quốc hội quyết định có đưa dự  án luật đó vào Chương trình hay không. Cùng với đó, đề nghị các cơ quan xây dựng pháp luật cần phải tuân thủ nghiêm túc các quy tắc, quy trình xây dựng pháp luật tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; chú trọng nâng cao đội ngũ cán bộ xây dựng luật, nhất là ở các Ban soạn thảo tại các cơ quan xây dựng luật, pháp lệnh; nâng cao chất lượng việc lấy ý kiến nhân dân tham gia đóng góp vào dự án Luật; tăng cường chế tài xử lý những cơ quan, Ban soạn thảo xây dựng luật chậm và chưa đáp ứng yêu cầu. 

Sau khi Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh được thông qua, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (TP. Đà Nẵng) đề nghị các cơ quan có trách nhiệm thực hiện nghiêm túc, bảo đảm tiến độ, chất lượng soạn thảo, nhằm bảo đảm tính ổn định và khả thi của Chương trình.