Ma túy - nguồn gốc phát sinh tội phạm

Mặc dù những năm qua, các cơ quan chức năng của tỉnh đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp triển khai làm tốt công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh và đã đạt những kết quả nhất định. Tuy nhiên, tội phạm ma tuý tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt trên tuyến biên giới Việt - Lào, tại địa bàn các huyện trọng điểm: Mường Nhé, Nậm Pồ, Mường Chà, Điện Biên và các huyện nội địa: Điện Biên Đông, Mường Ảng, Tuần Giáo... Tội phạm ma túy được phát hiện, bắt giữ tăng cao so với cùng kỳ năm 2015. Các đối tượng phạm tội thường có sự móc nối chặt chẽ dựa trên mối quan hệ họ hàng, dòng tộc... từ đó hình thành những đường dây vận chuyển ma túy từ bên kia biên giới vào địa bàn tỉnh với phương thức, thủ đoạn hoạt động hết sức tinh vi, thường xuyên thay đổi thời gian, địa điểm giao nhận hàng, thay đổi phương tiện di chuyển nhằm tránh sự kiểm tra, phát hiện của các cơ quan chức năng, nhiều đối tượng còn trang bị vũ khí nóng, sẵn sàng chống trả khi bị phát hiện; tình hình trồng, tái trồng cây có chứa chất ma túy (cây thuốc phiện) vẫn diễn ra tại khu vực giáp ranh, địa bàn vùng sâu, vùng xa thuộc các huyện: Mường Nhé, Nậm Pồ, Mường Chà, Mường Ảng, Điện Biên, Điện Biên Đông và thành phố Điện Biên Phủ... 

Thiếu tá Trần Trung Kiên - Phó Phòng PC47 Công an tỉnh - cho biết: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng phòng chống ma túy của Biên phòng, Hải quan triển khai quân số xuống các tuyến, địa bàn trọng điểm, phức tạp, tập trung phát hiện, triệt phá các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy, truy bắt các đối tượng phạm tội về ma túy. Kết quả: 6 tháng đầu năm 2016, địa bàn toàn tỉnh đã phát hiện, điều tra, làm rõ 271 vụ, 309 đối tượng phạm tội về ma túy (so với 6 tháng đầu năm 2015 tăng 111 vụ, 116 đối tượng). Vật chứng thu giữ: 23,444kg heroin; 8,201kg thuốc phiện; 4.128 viên và 46,41 gam ma túy tổng hợp, tạm giữ 29 xe mô tô, 32 điện thoại di động, 1 súng côn, 1 súng kíp, trên 130 triệu đồng và nhiều tang vật, tài sản khác; đã phát hiện phá nhổ 1,43ha và 170 cây thuốc phiện.

Tại các địa phương, căn cứ sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 138/CP, các văn bản, kế hoạch chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp, huy động lực lượng các ban, ngành chức năng cùng tham gia nhằm thực hiện thành công mục tiêu chuyển hóa 13 địa bàn xã, phường, thị trấn trọng điểm, phức tạp về trật tự an toàn xã hội. Công tác tuyên truyền về phòng, chống tội phạm đã được chú trọng, triển khai thực hiện dưới nhiều hình thức đa dạng, phong phú đến từng địa bàn cơ sở, hộ gia đình và các cơ quan, doanh nghiệp tại địa bàn được lựa chọn. Các lực lượng chức năng đã chủ động làm tốt công tác nắm tình hình, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác điều tra cơ bản, lên danh sách và theo dõi, giám sát chặt chẽ các đối tượng tại địa bàn như: đối tượng nghiện ma túy, tù tha về, đối tượng quản lý, giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đối tượng đi cơ sở giáo dục, trại giáo dưỡng về... kịp thời phát hiện các đối tượng có biểu hiện hoạt động phạm tội để phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn.

Công tác xây dựng, củng cố phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc đã được các cấp chính quyền và lực lượng chức năng tiếp tục đẩy mạnh, các mô hình, tổ đội an ninh nhân dân, thanh niên xung kích, cụm liên kết an ninh trật tự, câu lạc bộ phòng, chống tội phạm... thường xuyên được duy trì và phát huy hiệu quả tích cực. Do có sự phối hợp đồng bộ của các lực lượng chức năng, sự đồng thuận, ủng hộ của quần chúng nhân dân, công tác phòng, chống tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự tại các địa bàn được lựa chọn để chuyển hóa đã thu được nhiều kết quả tích cực, số lượng các vụ phạm pháp hình sự, tội phạm ma túy, tệ nạn xã hội đã giảm đáng kể, tình hình trật tự an toàn xã hội tại các xã, phường lựa chọn để chuyển hóa được giữ vững và ổn định, không để hình thành, tồn tại và phát triển các điểm, tụ điểm phức tạp về hình sự, ma túy, tệ nạn xã hội trên địa bàn. Để công tác tuyên truyền đạt hiệu quả cao nhất, cán bộ chiến sỹ Phòng PC47 thường xuyên về cơ sở tuyên truyền cho nhân dân về cách nhận biết và tác hại của việc sử dụng các chất ma túy; những quy định của pháp luật về xử lý các hành vi gieo trồng, sản xuất, mua bán, đổi chác, sử dụng, tàng trữ, vận chuyển các chất ma túy. Đặc biệt nhấn mạnh vai trò “tai mắt” tinh tường và tin cậy của nhân dân trong việc phát hiện, tố giác các hành vi phạm tội về ma túy; phối hợp với lực lượng Công an chuyên trách và bán chuyên trách tại cơ sở xã bản nêu cao trách nhiệm trong phòng chống ma túy; mỗi người dân là một tuyên truyền viên phòng chống ma túy tại cộng đồng, chung tay góp sức từng bước đẩy lùi ma túy ra khỏi đời sống của mỗi gia đình, mỗi bản làng, phường xã...

Để làm tốt hơn nữa công tác phòng chống ma túy nội địa, Ban Giám đốc Công an tỉnh xác định việc hợp tác quốc tế với An ninh các tỉnh Bắc Lào về phòng, chống tội phạm, có vai trò rất quan trọng. Theo đó, Công an tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các Hiệp định hợp tác, Biên bản ghi nhớ giữa Việt Nam và Lào trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; tiếp tục tăng cường công tác phối hợp trao đổi thông tin có liên quan đến an ninh trật tự, phòng chống tội phạm. Trong 6 tháng đầu năm đã tổ chức thành công Hội nghị giao ban hợp tác phòng, chống ma tuý qua biên giới lần thứ XV, giữa các tỉnh: Điện Biên, Sơn La, Thanh Hoá, Nghệ An (nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam) và các tỉnh: Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Luông Pra Băng, Phoong Sa Ly (nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào), vào ngày 08/12/2015 tại tỉnh Điện Biên.

Bên cạnh đó, để duy trì có hiệu quả hoạt động của Văn phòng Ban Liên lạc phòng, chống ma tuý qua biên giới giữa tỉnh Điện Biên với 6 tỉnh Bắc Lào, Văn phòng Ban Liên lạc Điện Biên đã tổ chức trao đổi, làm việc với Văn phòng Ban Liên lạc tỉnh Phoong Sa Ly (Lào) về tình hình tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy tại các điểm bản Na Luông và Pang Hốc huyện Mường Mày (3 lần); trao đổi với An ninh tỉnh U Đôm Xay - Lào xác minh về 3 đối tượng người Việt Nam có hành vi sản xuất trái phép chất ma túy; trao đổi thông tin và phối hợp bắt 5 đối tượng mua bán trái phép chất ma túy tại khu vực biên giới; xác minh thông tin 3 đối tượng mua bán trái phép chất ma túy tại Lào, phối hợp bắt 2 đối tượng truy nã; tiếp nhận 7 đợt, 14 đối tượng xuất cảnh trái phép do An ninh Lào bàn giao cho ta. Mở rộng phạm vi hợp tác, vào những thời điểm thích hợp, Công an tỉnh Điện Biên đã cử 5 đoàn (16 người) sang trao đổi thông tin, phối hợp công tác, hội đàm thường niên; đồng thời đón 4 đoàn, 44 người (Lào) sang làm việc tại Điện Biên. Công an các huyện biên giới đã phối hợp với các đơn vị có liên quan làm tốt công tác giao ban, hội đàm định kỳ với chính quyền và lực lượng chức năng các huyện đối đẳng của hai tỉnh Phoong Sa Ly và Luông Pra Băng (Lào).

Nói về những khó khăn, đại tá Phạm Duy Cảnh - Trưởng Phòng PC47 - Công an tỉnh - cho rằng nhìn chung lực lượng đảm nhiệm công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm ma túy còn mỏng, trong khi địa bàn rộng, giao thông đi lại khó khăn, vụ việc liên quan tới ma túy mỗi ngày một nhiều. Bên cạnh đó, công tác triển khai thi hành biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đối với người nghiện ma túy còn nhiều hạn chế, kết quả chưa cao, dẫn đến số lượng người nghiện ma túy ngoài xã hội còn nhiều, chưa có cơ chế quản lý hiệu quả với số đối tượng này, đây chính là một trong những nguồn phát sinh tội phạm. Ngoài ra, Điện Biên là một tỉnh nghèo, kinh phí phục vụ công tác phòng, chống tội phạm còn thiếu, nên việc triển khai các hoạt động phòng, chống tội phạm gặp rất nhiều khó khăn...