Vẫn là “bài toán” khó

Cán bộ Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Điện Biên Đông tuyên truyền chính sách DS-KHHGĐ cho học sinh Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT huyện.

Sở dĩ tình trạng sinh con thứ 3 trở lên vẫn còn cao là do nhiều nguyên nhân. Trong đó, phần lớn là do nhận thức của người dân về chính sách DS-KHHGÐ còn hạn chế, cộng với tập quán, tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, quan niệm phải có con trai “nối dõi tông đường” vẫn còn khá nặng nề ở nhiều gia đình. Trong ngôi nhà gỗ chỉ vài chục mét vuông của anh Giàng A Nhè bản Huổi Chá, xã Mường Tùng (huyện Mường Chà), chúng tôi không khỏi bất ngờ với gần 10 đứa trẻ nhem nhuốc đang nô nghịch, đứa thì đang ở độ tuổi tiểu học, đứa chập chững biết đi, đứa vẫn phải địu trên lưng. Anh Nhè năm nay mới 47 tuổi nhưng đã có 10 người con và 6 cháu nội. Con trai cả của anh 25 tuổi, còn con út thì mới hơn 2 tuổi. Ðẻ nhiều con nên cuộc sống của gia đình khó trăm bề. Làm lụng vất vả chỉ để trang trải cuộc sống, gia đình không có tiền đầu tư chăn nuôi, trồng trọt. Cũng vì nghèo mà các con anh phải ở nhà làm nương. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, tại xã Mường Tùng, không ít gia đình sinh đến 9 - 10 người con. Còn với bản Huổi Chá, cách trung tâm xã khoảng 8km; đa số các hộ có 6 - 7 con, thậm chí có gia đình sinh 9 - 13 người con.

Cũng tại huyện Mường Chà, ở bản Huổi Mí, xã Ma Thì Hồ, trung bình mỗi gia đình cũng có 4 - 5 người con. Anh Giàng A Cở, chia sẻ: Gia đình mình nghèo lắm, làm lụng vất vả nhưng vẫn chẳng đủ ăn. Trong số 5 người con, chỉ có đứa lớn (13 tuổi) không đi học còn 4 đứa đều được đi học đầy đủ do có sự hỗ trợ của Nhà nước. Dù biết sinh nhiều con sẽ ảnh hưởng lớn đến cuộc sống gia đình, song anh Cở vẫn chưa nghĩ đến việc phải thực hiện KHHGÐ dù được cán bộ dân số xã, huyện động viên, tuyên truyền nhiều lần.

Theo báo cáo của Trung tâm DS-KHHGÐ huyện Ðiện Biên Ðông thì tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên có xu hướng giảm nhưng vẫn còn cao. So với cùng kỳ năm 2015, tỷ lệ này của huyện đã giảm 6,5% (hiện là 18,5%). Nhưng để thay đổi nhận thức của người dân vẫn đang là “bài toán” khó của các cơ quan chức năng huyện. Không chỉ người dân ở vùng sâu, vùng xa sinh nhiều con, tình trạng sinh con thứ 3 trở lên còn xảy ra ngay trong đội ngũ đảng viên, cán bộ, công nhân, viên chức của huyện. Một phần do kinh tế phát triển, đời sống được nâng cao, nhiều gia đình dù đã “có nếp, có tẻ”, nhưng vẫn muốn sinh thêm cho vui nhà, vui cửa... Mặt khác, các hình thức xử lý vi phạm còn nhẹ, thiếu sự thống nhất. Nhận thức của một số cán bộ, đảng viên về chính sách DS-KHHGÐ chưa đầy đủ, họ cố tình tìm cách “lách luật” và sẵn sàng nhận hình thức kỷ luật để sinh thêm con.