Bộ Y tế ban hành hướng dẫn phụ nữ mang thai đối phó vi rút Zika

Để giúp những phụ nữ mang thai đối phó với vi rút Zika, Bộ Y tế vừa ban hành Quyết định 1223/QĐ-BYT về việc ban hành Hướng dẫn tạm thời chăm sóc phụ nữ mang thai trong bối cảnh dịch bệnh do vi rút Zika. Theo Hướng dẫn của Bộ Y tế, người bị nhiễm vi rút có thời gian ủ bệnh từ 3 đến 12 ngày. 60%- 80% người bị nhiễm Zika không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Những trường hợp có biểu hiện thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng: sốt nhẹ, ban rát sần trên da, đau đầu, đau cơ mỏi khớp, viêm kết mạc mắt; Có thể có biến chứng về thần kinh: Guillain, viêm não, màng não hoặc hội chứng não nhỏ ở trẻ em sinh ra từ bà mẹ mắc bệnh trong thời kỳ mang thai.

Bộ Y tế khuyến cáo phụ nữ mang thai cần được xét nghiệm phát hiện vi rút Zika khi có đủ các yếu tố như: mang thai 3 tháng đầu; đang sinh sống hoặc đã từng đến vùng có dịch; chồng, bạn tình có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút Zika; có dấu hiệu sốt hoặc phát ban và có ít nhất một trong các triệu chứng như đau mỏi cơ khớp, viêm kết mạc.

Bộ Y tế cũng yêu cầu các cơ sở khám thai ngoài nội dung khám thai thường quy, cần hỏi tiền sử đi lại để phát hiện nếu người phụ nữ hoặc chồng/bạn tình đã từng có mặt ở vùng dịch; Khám phát hiện các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng liên quan đến căn bệnh do nhiễm Zika; Siêu âm để đánh giá chính xác tuổi thai và đánh giá hình thái học thai nhi phát hiện đầu nhỏ.

Trong bối cảnh dịch bệnh do vi rút Zika, khi siêu âm, các nhân viên y tế cần chú trọng xác định đầu nhỏ ở thai nhi và/hoặc các bất thường khác của não như giãn não thất, vôi hóa, teo não, không xác định được các bộ phận của não… Đối với phụ nữ mang thai có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút Zika thì việc chăm sóc thai sản cần căn cứ vào kết quả siêu âm để có xử trí phù hợp.

Khi siêu âm không thấy dấu hiệu nghi ngờ đầu nhỏ hoặc bất thường về não thì thai phụ sẽ được tiếp tục theo dõi, chăm sóc thai theo quy định và hẹn siêu âm lại sau mỗi tháng. Khi siêu âm có dấu hiệu nghi ngờ đầu nhỏ hoặc bất thường về não thì thai phụ cần được chuyển đến cơ sở có khả năng chẩn đoán trước sinh để chẩn đoán chính xác; cân nhắc tiến hành chọc ối hoặc các thăm dò khác để sàng lọc các dị tật bẩm sinh.

Nếu chẩn đoán xác định có chứng đầu nhỏ, các cán bộ y tế phải thực hiện thêm các thăm dò khác để hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân và phát hiện các dị tật khác. Mặt khác, cán bộ y tế cung cấp đầy đủ thông tin và tư vấn cho người phụ nữ đang mang thai và người nhà để gia đình tự quyết định. Trường hợp gia đình quyết định giữ thai, cán bộ y tế cần tiếp tục chăm sóc, tư vấn, hỗ trợ tâm lý trước và sau sinh cho người phụ nữ và gia đình cũng như chuẩn bị kế hoạch chăm sóc trẻ sơ sinh.