Hoạt động đối ngoại

Về quan hệ ASEAN - Trung Quốc, các Bộ trưởng đã thảo luận phương hướng và biện pháp tiếp tục thúc đẩy hợp tác hai bên trên tất cả các lĩnh vực, bao gồm chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội và hợp tác phát triển; nhất trí triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động 2016 - 2020; tích cực phối hợp tiến hành các hoạt động kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối thoại trong năm 2016, nhất là chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao Kỷ niệm ASEAN - Trung Quốc vào tháng 9-2016 tại Viêng Chăn, Lào, trong đó có việc soạn thảo Tuyên bố chung cấp cao kỷ niệm và Tuyên bố ASEAN - Trung Quốc về hợp tác nâng cao năng lực sản xuất; tăng cường phối hợp và hợp tác thông qua các cơ chế của ASEAN nhằm xử lý những thách thức chung, góp phần duy trì hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực, kể cả ở Biển Đông.

Về vấn đề Biển Đông, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, coi đây là lợi ích và trách nhiệm chung của các nước, trước hết là ASEAN và Trung Quốc; bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp gần đây và đang diễn ra ở Biển Đông, nhất là việc bồi đắp, tôn tạo và xây dựng quy mô lớn các bãi đá, quân sự hóa các đảo nhân tạo và các hành động khẳng định chủ quyền không dựa trên luật pháp quốc tế. Trước tình hình phức tạp đó, các Bộ trưởng đề nghị ASEAN và Trung Quốc thể hiện quyết tâm chính trị và nỗ lực hơn nữa để bảo đảm hòa bình và an ninh ở Biển Đông, tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, nhất là tôn trọng các tiến trình pháp lý và ngoại giao, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, kể cả Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tự kiềm chế, không tiến hành các hoạt động làm phức tạp thêm tình hình, nhất là không quân sự hóa. Các Bộ trưởng cũng đề nghị ASEAN và Trung Quốc đẩy mạnh triển khai các biện pháp xây dựng lòng tin và ngoại giao phòng ngừa, nhất là thực hiện hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm hình thành Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Hai bên hoan nghênh kết quả của cuộc họp các quan chức cao cấp ASEAN - Trung Quốc lần thứ 12 về thực hiện DOC vừa qua tại Hạ Long, Quảng Ninh; tái khẳng định cam kết triển khai đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm hình thành COC nhằm tăng cường hiểu biết, tin cậy và thúc đẩy hợp tác chung trên thực tế, quản lý tranh chấp và ngăn ngừa xung đột, góp phần duy trì hòa bình, ổn định và an ninh trên Biển Đông, nhất là tăng cường trao đổi để có những tiến triển thực chất trong việc thực hiện DOC và xây dựng COC. Các Bộ trưởng cũng nhất trí sớm hoàn tất dự thảo Tuyên bố về cam kết thực hiện Bộ quy tắc về tránh va chạm bất ngờ trên biển để trình Hội nghị cấp cao kỷ niệm thông qua cũng như vận hành đường dây nóng giữa các quan chức ngoại giao về xử lý các vấn đề nảy sinh ở Biển Đông.

Phát biểu ý kiến tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định Việt Nam và ASEAN hết sức coi trọng quan hệ với Trung Quốc, nhấn mạnh tầm quan trọng đặc biệt của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc đối với hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Về Biển Đông, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh, Biển Đông có tầm quan trọng đặc biệt đối với quan hệ ASEAN - Trung Quốc cũng như hòa bình, an ninh khu vực; đã chứng kiến hợp tác trên nhiều lĩnh vực, các nước từng đạt những kết quả tích cực trong việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. Phó Thủ tướng bày tỏ quan ngại về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông và những hệ lụy nghiêm trọng; kêu gọi ASEAN và Trung Quốc tăng cường đối thoại và hợp tác để xử lý vấn đề Biển Đông, tuân thủ các cam kết bằng những hành động cụ thể, nhất là giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tự kiềm chế, không tiến hành các hoạt động làm phức tạp thêm tranh chấp, nhất là không quân sự hóa ở Biển Đông, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm hình thành COC; đề nghị ngừng các hành động làm phức tạp thêm tình hình, thúc đẩy để có những tiến triển trong đàm phán song phương về phân định trên biển.

* Ngày 13-6, nhân dịp dự Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc tại Trung Quốc, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc gặp Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị. Hai bên bày tỏ sự coi trọng và nhất trí tăng cường quan hệ ASEAN - Trung Quốc; phát huy tiềm năng hợp tác, thực hiện các chương trình hành động, dự án đã đề ra; cho rằng, Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc sẽ góp phần tăng cường hiểu biết và hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc, là bước chuẩn bị quan trọng để tổ chức thành công Hội nghị cấp cao kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc trong năm nay.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh, quan hệ hai nước tiếp tục có những tiến triển tích cực; đề nghị hai bên tiếp tục duy trì các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao, đẩy mạnh hợp tác cùng có lợi, thực hiện các thỏa thuận đã đạt được trong các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước, thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại phát triển cân bằng, bền vững và tăng cường hợp tác giữa Bộ Ngoại giao hai nước. Phó Thủ tướng đề nghị Trung Quốc tạo thuận lợi hơn nữa trong việc nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam, nhất là nông, lâm, thủy, hải sản, trong đó có mặt hàng gạo; thúc đẩy Nhóm công tác về cơ sở hạ tầng và Nhóm công tác tài chính - tiền tệ đạt tiến triển thực chất, đẩy nhanh tiến độ các dự án cơ sở hạ tầng đã thỏa thuận; triển khai các tín dụng ưu đãi dành cho Việt Nam.

Phó Thủ tướng bày tỏ quan ngại của Việt Nam về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông vừa qua; đề nghị hai bên tuân thủ thỏa thuận và nhận thức chung quan trọng của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước về việc kiểm soát tốt bất đồng, không có hành động làm phức tạp thêm tình hình; thúc đẩy các cơ chế đàm phán về các vấn đề trên biển đạt tiến triển; cùng ASEAN thực hiện hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), góp phần duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông và khu vực.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị hoan nghênh Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh tham dự Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc; nhất trí về các biện pháp tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai nước. Về tình hình khu vực, Bộ trưởng Vương Nghị cho rằng, Trung Quốc và ASEAN đều có nhu cầu duy trì hòa bình, hợp tác, kiểm soát bất đồng ở Biển Đông; về song phương, hai nước đã có các cơ chế đàm phán liên quan.

* Từ ngày 8 đến 14-6, đồng chí NGUYỄN THIỆN NHÂN, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (UBT.Ư MTTQ) Việt Nam và Đoàn đại biểu cấp cao UBT.Ư MTTQ Việt Nam đã có chuyến thăm và làm việc tại Na Uy theo lời mời của Bộ Ngoại giao Na Uy. Đại sứ Việt Nam tại Na Uy Lê Thị Tuyết Mai cùng tham dự các hoạt động của Đoàn. 

Trong thời gian ở thăm Na Uy, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân và Đoàn đại biểu cấp cao UBT.Ư MTTQ Việt Nam đã có các buổi làm việc với Phó Chủ tịch Quốc hội Na Uy K.Xven-đxen, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại và Quốc phòng của Quốc hội Na Uy A.Huy-phít, Chủ tịch Ủy ban Các vấn đề về Lao động và Xã hội của Quốc hội Na Uy A.Cam-bê, Thứ trưởng Công thương và Thủy sản R.Be-gơ, Tổng Thư ký Bộ Ngoại giao V.Xtrô-man và Thứ trưởng Ngoại giao T.Xcô-gen, Tổng Thư ký Tổ chức Từ thiện Nhà thờ Na Uy A.Hê-lăng. Tại các cuộc làm việc với lãnh đạo Quốc hội và Bộ Ngoại giao Na Uy, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đã thông báo về kết quả của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021, về vị trí, vai trò và nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị của Việt Nam. Về vấn đề Biển Đông, đại diện lãnh đạo Quốc hội Na Uy bày tỏ mong muốn các bên liên quan thực hiện đúng các công ước, luật pháp quốc tế về Luật Biển. 

Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cũng đã có buổi nói chuyện tại Đại sứ quán Việt Nam với đại diện kiều bào ở Ô-xlô, trao tặng Bằng khen của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc cho một số bà con Việt kiều tiêu biểu ở Na Uy.